Kocaman manşetler atıldı. Büyük sözler söylendi. Hemen hemen her parti, programlarının eğitim kısmında, Öğretmenlik Meslek Kanunu çıkmasına yönelik vaatlerini programlarına yazdılar.
Öğretmenlik uzmanlık gerektiren bir meslektir. Uzmanlık gerektiren diğer meslekler gibi belli uzmanlık standartları olmalıdır. Bu açıdan bu standartların belirlenmesinde Öğretmenlik Meslek Kanunun çıkması önemli bir adımdı.
Kanun nihayet 7354 nolu 31750 sayılı öğretmenlik meslek kanunu başlığıyla 14 Şubat 2022 tarihinde resmi gazetede yayınlandı.
Kanunun eğitimde bir çok konu başlıklarına yer vermesi bekleniyordu.
Kanunda öğretmenlik mesleğini ilgilendiren konu başlıklarının yer almayışı, kanunun kapsamlı, tutarlı ve bütüncül bir bakış açısı kazanamadan çıkması bende öğretmenlerin,eğitimle ilgilenen sivil toplum kuruluslarının, sendikaların tam katılımı sağlanmadan tüm paydaşlar katılmadan çıktığı kanaatini oluşturdu.
Ülkemizin saygın bir sivil toplum kuruluşu olan Türk Eğitim Derneği’nin düşünce kuruluşu olan TEDMEM kanun ile ilgili görüş metni hazırladı. Metinde şu düşüncelere yer veriyor.
‘Öğretmenlik meslek kanunu bütüncül değildir. Öğretmenlik meslek kanununda aday öğretmenlik ve kariyer basamakları dışında;
*öğretmenlerin görev ve sorumlulukları,
*öğretmen yetiştiren kurumlara öğrenci seçimi,
*öğretmen yetiştirme süreci,
*öğretmenlerin istihdam statüsü,
*öğretmen atama süreci ve koşulları,
*yönetici atama ve seçim kriterleri,
*denetçi atma ve seçim kriterleri,
*öğretmenlerin mesleki gelişimi,
*özlük hakları,
*yer değiştirme ve nakil işlemleri,
*mesleki etik ve standartlar,
*ödül ve disiplin işlemleri,
gibi öğretmen adaylarının mesleğe seçiminden emekliliklerine kadar olan süreyi kapsayan tüm aşamaları somut, tutarlı ve bütüncül bir biçimde ortaya koyan maddelerinde bulunması gerekirdi'
TEDMEM üstte belirtilen bu başlıkları öğretmenlik meslek kanunu olan diğer ülkeleri inceleyerek oluşturuyor.
Yine metinde öğretmenlik meslek kanununda öğretmenlik mesleğine ilişkin mevzuat dağınıklığını giderilememiştir. Öğretmenlerin görevleri, sorumlulukları ve hakları tanımlanmamıştır. Öğretmen yetiştirme sürecinin kronikleşen sorunlarını çözmeye yönelik herhangi bir düzenlemeye yer verilmemiştir denilmektedir.
Demokrat Eğitimciler Sendikası adına Haziran 2022 döneminde ‘Milli Eğitimimize Genel Bakış’ adlı çalışmayı kamuoyuna sundum. Konu başlıklarından biri de öğretmenlik meslek kanunuydu. İl bazında yaptığım 21 okulda 200 öğretmene, ilkokul, ortaokul, lise ve özel eğitim kademelerinde çalışan meslektaşlarımıza kanunu nasıl gördüklerini ve unvanların verilme şeklini sordum.
Araştırmada öğretmenler %88 meslek kanunun yetersiz olduğunu, %8 kanunun kısmen yeterli olduğunu,%4 ise yeterli olduğunu belirttiler.
Öğretmenler,tam manasıyla,meslek kanunun çıkması öğretmenlerin sosyal statüsünü artırmada, ekonomik durumunu düzeltmede, özlük haklarını geliştirmesinde faydalı olacağını söylediler.
2006 yılından beri yeni bir sınavın yapılmayışı, uzmanlık ve başöğretmenlık unvanlarından faydalanılmaması,kanunun cıkmasındaki gecikmeden kaynaklı ögretmenlerde tepkisellik olduğunu müşahede ettim.
Araştırma sırasında kanundan haberi olmayan öğretmenlere rastladım bu durum söz konusu kanunun öğretmenlere yeterince bilgilendirme yapılmadığını göstermekteydi.
Sınav yerine kıdem ve meslek başarılarının esas alınması istenildiğini fark ettim. Öğretmenler uzman, başöğretmen gibi sınıflara tabi tutulmalarının okullarda kargaşa yaratacağını ve velilerin öğretmenlere yönelik bakış açısını değiştireceğini dile getirdiler.
Öğretmenler sınav yoluyla mesleki kariyerin tespit edilmesi ve verilen unvanların öğretmenler arasında hiyerarşik bir sınıf oluşturmamasını istediklerini belirttiler.
Araştırma sahasında öğretmenlerin uzman ve başöğretmen sınavında 70 puan barajını yüksek bulduklarını söylediklerine şahit oldum. Öğretmenler baraj puanının düşürülmesini talep ettiler. Baraj puanını kolay geçemeyeceklerini söylediler.
Sonuç olarak şöyle diyebilirim. Öğretmenlik mesleğinin tamamını kuşatan konuların yer alacağı öğretmenin memnun olacağı bir biçimde, kanun yeniden ele alınmalıdır.
Yazıda Faydalanılan Kaynaklar
1.Öğretmenlik Meslek Kanununa İlişkin TEDMEM Görüşü Raporu, Mart 2022
2.Demokrat Eğitimciler Sendikası, Millî Eğitimize Genel Bakış Kitapçığı, Haziran 2022
