Yerli Üretici Daha Kooperatif Kuramadan 3 Büyük Şirket Piyasayı Ele Geçirmiş!
CHP Adıyaman Milletvekili Abdurrahman Tutdere
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda, Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un görüşmelerinde öyle bir madde vardı ki karşılıklı atışmalar, sataşmalar nedeniyle tansiyonu yüksek bir ortamda gerçekleştirildi.
Torba Kanun’un “Yetki Belgesi almadan tütün ticaretine hapis cezası getiren yasanın” altı ay ertelenmesini içeren 18. maddenin görüşmeleri sırasında tütün gerginliği yaşandı. CHP’nin “Hapis cezası en az 2 yıl ertelensin ve sarmalık kıyılmış yerli tütün kaçak tütünden ayırt edilerek hapis cezası kaldırılsın” önergelerini oy çokluğuyla reddeden AKP “Hapis cezası kalkmayacak, sadece 6 ay ertelenecek.” dedi.
YERLİ ÜRETİCİYİ YILANLA, ÇIYANLA AYNI TORBAYA KOYDUNUZ
Ticaret Bakanlığından yetki belgesi almadan tütün ticareti yapanlara üç yıldan altı yıla kadar hapis getiren yasanın AKP iktidarı döneminde getirildiğini anımsatan Milletvekili Tutdere, Adıyamanlı tütün üreticilerinin büyük sigara şirketleriyle aynı kefeye koyulduğunu, çıkarılan yönetmeliğin ölü doğduğunu ve sorununu çözmekten uzak olduğunu vurguladı.
Milletvekili Tutdere, “Sarmalık tütün olayı AK PARTİ iktidarı döneminde sürekli konuşuldu, tartışıldı. Ticaret Belgesi almadan tütün ticareti yapanlara üç yıldan altı yıla kadar hapis getiren yasa AKP iktidarı döneminde getirildi. AKP iktidarı, Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu'na bu maddeyi 2017 yılında ekledi. Bir taraftan da 4733 sayılı Kanun'a ne koydunuz? 2017 yılında tek başına içim özelliğine sahip tütün üreticilerinin kuracağı kooperatiflere ticaret yapma hakkı verdiniz. Bunun yönetmeliğini ne zaman çıkardınız? Tam beş ay önce çıkardınız. Üç yıl beklediniz. Üç yıl sonra çıkardığınız yönetmelik ne? Bu kanunu tek başına, içim özelliğine sahip tütün üreticilerini korumak adına, küçük üreticileri korumak adına çıkaracaktınız, fakat tam tersini yaptınız. Çıkardığınız yönetmelikle yerli üreticiyi yılanla, çıyanla aynı torbaya koydunuz. Yerli tütün üreticisine büyük sigara şirketleriyle rekabet et dediniz!” ifadelerini kullandı.
VERGİYİ 3 BÜYÜK ŞİRKET İÇİN DÜŞÜRDÜNÜZ!
Madem yerli ve millî olan bu tütünü koruyacaktınız Adıyaman'da ve on üç ilde yetiştirilen sarmalık tütününe ayrı bir yönetmelik yapmanız lazımdı. Bugün siz vergiyi düşürdünüz; Philip Morris için de düşürdünüz, JTI için de düşürdünüz, BAT için de düşürdünüz. Adıyaman tütüncüsü ile Philip Morris'i aynı yönetmelikte düzenlediniz. Millî ve yerli tütün ile yabancı tütünü aynı kefeye koydunuz. Bu yönetmelikle tütün üreticisinin kuracağı kooperatifin yaşama şansı yok. Kooperatifi kur diyorsunuz ama hangi bütçeyle kurulacak? Siz destek veriyor musunuz? Bu tütün tarlada üretiliyor, tarım ürünü; neden Ticaret Bakanlığına bağladınız? Yerli tütün üreticisini korumak istiyorsanız, bu millî ve yerli ürün için ayrı bir yönetmelik düzenleyeceksiniz; bunun korunması için, bunların tesisleşmesi için gerekli çalışmayı yapacaksınız. Aksi takdirde bu filmi 5 ay sonra tekrar izleyeceğiz. Çünkü yerli üreticiyi sigara şirketleriyle aynı kefeye koyarsanız bu iş olmaz. Köylü Ahmet Efendi büyük sigara şirketleriyle aynı vergiyi ödeyemez!” dedi.
BU KANUNU EN AZ İKİ YIL ERTELEYİN, HAPİS CEZASINI KALDIRIN
AKP’li vekillerin "Kooperatifler kurulmuş" söylemini eleştiren Tutdere, “Bu ürün Türkiye'de on üç ilde üretiliyor. Tütün Üst Kurulunun yetkilisi burada, tesisleşme için daha 1 kişi izin alabilmiş; kooperatifler tesisleşme için izin alamamış. Ticaret Bakanlığıyla kooperatif kurulmuş ama yetmiyor. Sizin yönetmeliğinize göre -6, 7 ve 12'nci maddeler incelendiğinde bir kooperatifin tesisleşmesi, üretim ve faaliyet izni ile piyasaya arz izinlerini alabilmesi için toplam on üç aya ihtiyaç var, beş ayda nasıl olacak bu iş? Bu teklifi getirenler bu yönetmeliği okumamış. Tütün Üst Kurulundan sarmalık kıyılmış tütün mamulü üretim tesisi uygunluk belgesini şu ana kadar 15 tane şirket almış. Bunların 3’ü JTI, Philip Morris, BAT gibi uluslararası sigara devleri. Daha küçük üretici kooperatifi kurmadan bunlar zaten piyasayı ele geçirmişler. Madem bir gerçekten bu sorunu çözeceksiniz; yapacağınız tek şey var: Bu kanunu en az iki yıl erteleyin, taraflarıyla görüşün, millî ve yerli tütünü koruyacak yasal çalışmaları hep birlikte yapalım. Aksi takdirde bu sorun çözülemez.” ifadelerini kullandı.
AKP’Lİ VEKİLİN TÜTÜN ÜRETİCİLERİNE HİTABEN “UZAYA MI ÇIKACAKLAR” SÖYLEMİ ORTAMI GERDİ
Küçük üreticilerin 1-2 dönümlük araziler de üretim yaptıklarını ve henüz kooperatifleşemediklerini söyleyen Tutdere 6 aylık ertelemenin çözüm olmayacağını ifade etti. AKP’li Uğur Aydemir’in “500 metrekarede ne kadar tütün üretecekler; uzaya mı çıkacaklar sanki, üretip kooperatife götürecekler.” şeklinde sataşması üzerine CHP’li Tutdere, “Ben o 500 metrekarede üretilen tütünle, oradan elde edilen gelirle okumuş bir adamım, ne diyorsun sen” diye tepki gösterince kısa süreli gerginlik yaşandı.
CHP’NİN HAPİS CEZASININ ERTLENMESİ VE KALDIRILMASINA İLİŞKİN ÖNERGELERİ AKP OYLARIYLA REDDEDİLDİ
Tütüne ilişkin düzenlemelerle ilgili CHP’li komisyon üyelerinin imzasıyla Plan Bütçe Komisyonu Başkanlığına iki adet önerge sunuldu. Bu önergelerle öncelikle 3 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası öngören kanunun yürürlük tarihinin ertelenmesi ve nihayetinde yerli tütünün kaçak tütünden ayırt edilmesi amacıyla hapis cezasının kaldırılması teklif edildi. Ancak son derece hararetli geçen görüşmelerde CHP Adıyaman Milletvekili Abdurrahman Tutdere’nin ve komisyon üyesi CHP’li vekillerin bütün ısrarlarına rağmen CHP’nin “Hapis cezası en az 2 yıl ertelensin ve sarmalık kıyılmış yerli tütün kaçak tütünden ayırt edilerek hapis cezası kaldırılsın” önergesi AKP’li vekillerin oylarıyla reddedildi. Yani AKP “Hapis cezası kalkmayacak, sadece 6 ay ertelenecek.” dedi.