Yapay Zekâ ve Meslekler
Önder Sönmez
Yapay zekânın gelecekte hayatımızı daha çok etkilemesi bekleniyor. Yapay zekâ birçok iş ve işlemleri yönetme yetisine sahip olabilecek durumda iken hesap verilebilirlik düzeyi ise son derece detaylı ve istatiksel veriler ile olacaktır. Bu tür bir davranış biçimi yaşamın içerisinde yeni meslekleri geliştirirken bazı mesleklerinde yok olmasını sağlayacaktır.
Yapay Zekânın temel olarak Bilgisayar ve Yazılım Mühendisliği gibi algoritma ve kodlama teknolojilerine yakın veya iç içe olan mesleklerin gelişmesine yardımcı olmakla birlikte şirketlerin işletme maliyetlerini düşürecek ve şirketin işletimini sağlayarak zaman kazanım ve karlılık oranlarını arttıracaktır. Yapay Zekâ, Robot Teknolojileri ve Nesnelerin İnterneti Teknolojisini kullanarak ilerleyen süreçte her alanda kullanılması sağlanacak yeni bir teknolojidir. Şehirlerin mimarisinde, Maden Ocaklarında, Şehir Altyapı bakım-onarımı ve daha birçok zorlu alanlarda insansız hizmet verilebilmesi sağlanabilir duruma gelecektir. Bu teknoloji geliştirildikçe riskli iş alanlarında insan gücü yerine robot teknolojileri kullanılmaya başlanacaktır. Hali hazırda birçok iş kolunda robotlar görevlendirilmekte ve iş sağlığı ve güvenliği gibi riskli alanlar en asgari düzeye indirilmektedir.
Yapay zekâ ile birlikte dikkat edilmesi gereken en büyük nokta, insanların meslek tercihleri ve hangi iş kollarında nasıl çalışmaları gerektiği konusudur. Şüphesiz ki; zaman içerisinde teknolojik gelişmeler, insanlarında gelişmesini sağlamalıdır. Burada insan eğitiminin ve öğrenme kapasitelerinin geliştirilmesi gerekir. Önceden kalifiye personel olarak adlandırılan insan, yerini nitelikli eleman kategorisine taşıyacaktır. İnsan için Tek iş veya bir iş kolunu bilmek ve tecrübe kazanmak kalifiye personel olmak için yeterli olan bir süreçten; birden fazla iş ve iş kolu öğrenmek, bu iş ve iş kollarını yönetmek, bakım-onarımlarını yapmak ve en önemlisi de yapay zekânın çalışmasını sağlamak olan nitelikli eleman sürecine geçiş için en önemli aşama olacaktır. Nitelikli eleman yetiştirmek, bugüne kadar öğretilen ve eğitimi verilen tüm süreçleri kısaltmalıdır. Tüm bu süreçlerde yetiştirilecek insanın eğitim ve öğretim içeriği güncellenmeli, analitik düşünce ve problem çözme teknikleri ve altyapısı öğretilmeli, staj ve pratik öğrenme sürelerinin uzatılarak eğitim ve öğretime dâhil edilmesi, üniversiteler dâhil olmak üzere daha erken yaşlarda meslek edindirilmesi gerekmektedir. Otonomi ve otomasyon sistemlerinin yapay zekâ ile gelişmesi, nitelikli elemanın sistemlere müdahale edebilme süresini kısaltarak sistemin aksamadan çalışmasını sağlayarak bu isimle tanımlanan personelin önemini arttıracaktır. Kalifiye personelden nitelikli elemana geçiş yapabilen insan ise zamandan ve süreç aksamalarından etkilenmeden yapay zekâ ile birlikte çalışmalarına hız kazandıracaktır.
Varoluşundan bu zamana kadar kendini yetiştiren ve keşiflerin de etkisi ile kendini sürekli yenileyen insanlık, geliştirdiği yapay zekâ ve bugüne kadar ki tüm teknolojileri ile kendisini yenilemeye ve güncellemeye devam edecektir. Her gelişimin bir zaman süreci vardır. Bu zaman içerisinde gelişmelere duyarlı olmak, önceliklerin getirdiği avantajları da kazandırmakla birlikte üretimi de artıracaktır.