8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü
Ali Haydar Koyun
Bugün 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü…
Börtü böcekli, çiçekli, desenli, kurdeleli kutlamalarla anılan anneler günü gibi, sevgililer günü gibi bir gün değildir…
Kadın ve kadın emeğini istismar ederek sömüren giyim, kozmetik, kişisel sağlık, kuyumcu vb gibi ticari işletmelerin rant elde etmek amacıyla ürünlerinde indirimler yaparak kutlama yapacağı bir gün değildir.
Adı üstünde “emekçi” kadınlar günü denilmektedir…
Bağda, bahçede, tarlada, eğitimde, sağlıkta, fabrikalarda ve diğer tüm mesleki alanlarında emeği ve alın teriyle çalışarak var eden, üreten kadınların günüdür…
Her yıl olduğu gibi yine birçok kamu kurum ve kuruluşları, sivil toplum örgütleri, siyasetçiler ile idareciler tarafından değişik etkinlikler yapılacaktır.
Bu etkinliklerin geneli 8 Mart’ı özü boşaltılmış bir şekilde anneler günü, sevgililer günü kutlamalarına benzetmekten öteye gitmez…
Unutulmasın ki 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü yemekli, eğlenceli bir kutlama günü değildir. 8 Mart 1857 tarihinde ABD'nin New York kentinde yaşanan acı bir olayın anma günüdür…
8 Mart 1857 tarihinde ABD'nin New York kentinde 40.000 dokuma işçisi daha iyi çalışma koşulları istemiyle bir tekstil fabrikasında greve başlar. Grevin başlaması üzerine polis işçilere saldırarak fabrikaya kilitler. Arkasından da çıkarılan yangın nedeniyle işçiler fabrika önünde kurulan barikatlardan dolayı kaçamaz. Bunun sonucunda 120 kadın işçi yangın nedeniyle yanarak can verir.
26-27 Ağustos 1910 tarihinde Danimarka'nın Kopenhag kentinde düzenlenen 2.Enternasyonale bağlı kadınlar toplantısında Almanya Sosyal Demokrat Partisi önderlerinden Clara Zetkin, 8 Mart 1857 tarihindeki tekstil fabrikası yangınında ölen kadın işçiler anısına 8 Mart'ın anılması önerisini getirir. Öneri oybirliğiyle kabul edilir.
İlk yıllarda belli bir tarih saptanmadığından her zaman ilkbaharda anılır. Tarihin 8 Mart olarak saptanışı ise Sovyetler Birliği'nin kurucusu Vladimir Lenin'in önerisiyle 1921'de Moskova'da gerçekleştirilen 3.Uluslararası Kadınlar Konferansı'nda gerçekleşir. Adı da “Dünya Emekçi Kadınlar Günü” olarak belirlenir.
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu ise 16 Aralık 1977 tarihinde 8 Mart'ın “emekçi kadınlar” kelimesini çıkararak “Dünya Kadınlar Günü” olarak anılmasını kabul eder. Özünden uzaklaştırmaya çalışan Birleşmiş Milletler, resmi internet sayfasındaki günün tarihine ilişkin bölümde ise kutlamanın New York'ta ölen kadın işçilerin anısına yapıldığı yazılmaz.
Türkiye'de ise ilk kez 1921 yılında “Emekçi Kadınlar Günü” olarak anılmaya ve programlar yapılmaya başlanır. 1975 yılında BM’ye uyarak “Türkiye 1975 Kadın Yılı” kongresi yapılır. 12 Eylül 1980 askeri darbesinden sonra dört yıl süreyle herhangi bir kutlama yapılmasına izin verilmez. 1984'ten itibaren her yıl çeşitli kadın örgütleri tarafından “Dünya Emekçi Kadınlar Günü” olarak kutlanmaya devam edilir.
Tarihçesinde de anlaşıldığı gibi asıl çıkış noktası ve özü 1857 yılında dokuma fabrikasında daha iyi bir çalışma koşulları için mücadele eden kadınların yanarak hayatlarını kaybetmesidir.
Evde, sokakta, iş yerinde her türlü tacize, şiddete, ayrımcılığa, eşitsizliğe maruz bırakılan ve ötelenerek yok sayılan kadınlara bu anlamlı gün kapsamında bir yemeğe davet etmekle, bir çiçek vermekle bu işler olmaz…
Bir kutlama, bir anma etkinliği yapılacaksa onun özünden kopartılmadan, içi boşaltılmadan yapılmalıdır…
Bu duygu ve düşünceyle engelli engelsiz;
Kadın cinayetlerinin,
Küçük yaşta çocuk gelinlerinin,
Taciz ve tecavüzlerinin,
Her türlü şiddetin yaşanmadığı,
Cinsiyet ayrımı nedeniyle emeklerinin sömürülmediği,
Eşit bir yaşamın olduğu bir dünya dileğiyle tüm emekçi kadınlarımızın 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Gününü kutluyorum.