Taze meyve ihracatında pestisit sorununa Şili modeli önerisi

Taze meyve sebze sektörü, 2021 yılında gerçekleştirdiği 3 milyar 82 milyon dolarlık ihracatının 1 milyar 13 milyon dolarını gerçekleştirdiği Rusya Federasyonu’na ihracatta pestisit nedeniyle yasaklarla karşı karşıya kaldı.

Rusya Federasyonu, Türkiye’den üzüm, portakal, greyfurt, biber ve nar ithalatına pestisit nedeniyle yasak getirdi.

Türkiye’nin taze meyve sebze üretim ve ihracat merkezlerinden Alaşehir’de Manisa İl Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından düzenlenen, "Yaş Meyve ve Sebze İhracatında Yaşanan Sorunlar ve Çözüm Önerileri" isimli toplantıda pestisit sorunu masaya yatırıldı.

İhracatçılar, üzümde salkım güvesinin önüne geçmek ve bilinçsiz pestisit kullanımı nedeniyle oluşan kalıntı sorununu önlemek için feromon tuzak kullanımının zorunlu hale getirilmesini, üreticilerin ürünlerini hasat yapmadan önce analiz yaptırarak “Hasat Sertifikası”nı almasını ve bu sertifika ile ticarete konu ürününün satışını yapabilmesi şeklindeki uygulamanın hataya geçirilmesini talep etti.

Alaşehir’in en önemli ürünü üzümde oluşan salkım güvesiyle mücadelede feromon tuzak kullanımının zorunlu hale getirilmesini öneren Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Hayrettin Uçak, “Şili feromon tuzak kullanımını 3 yıl zorunlu hale getirdi. Sonrasında salkım güvesinden kurtuldular. Alaşehir bağ alanlarının yoğun olduğu monopol bir bölge. Tarım ve Orman Bakanlığı, feromon tuzak kullanımını 3 yıl süreyle zorunlu hale getirir, desteklerini de artırırsa başarıya ulaşır, sonrasında diğer bölgelerde bu model hayata geçirilir” dedi.

Taze meyve sebze sektöründe bilinçsiz pestisit kullanımı nedeniyle meydana gelen kalıntıların oluşmasında ihracatçıların bir etkisi olmamasına rağmen, mevcut sistemde cezalandırılanın ihracatçı olduğunu belirten Uçak, ihracatçılar olarak Türkiye’de üretilen üretilen 55 milyon tonluk taze meyve sebzenin katma değerini bulması için çaba gösterdiklerini dile getirdi.

Günah keçisi ihracatçı

“Üretim olmadan ihracat olamaz” diyen Uçak, “Ancak ihracatçılar olarak ilaç kalıntısından muzdaribiz. İlaç kalıntısında günah keçisi ihracatçı oluyor, cezasını ihracatçı ödüyor. Taze meyve sebzeler üreticiden devletin içinde olduğu bir sistemle analize alınsın. Mevcutta analiz paketlemeden sonra yapılıyor. Kalıntı çıktığı zaman parti başına 27 bin TL ceza ödediğimiz gibi, ürünler imha ediliyor. Bu ürünü biz üretmedik ama cezası bize kesiliyor” diye konuştu.

Rusya almazsa üzümler yerlere dökülür

Alaşehir’in en önemli ürününün üzüm olduğunu hatırlatan Başkan Uçak şöyle devam etti: “Üzümün en büyük ihraç pazarı Rusya Federasyonu. Rusya Federasyonu, Türkiye’den üzüm ithalatını yasakladı. Bunun dışında portakal, greyfurt, biber ve narda yasak. Rusya Federasyonu üzüm almazsa Alaşehir’de üzüm yerlerde sürünür, değerini bulamaz. Yaş meyve sebzede Rusya olmazsa mevcut ihracatımızın yüzde 40-50’si kayba uğrar. Tarım ve Orman Bakanlığı, üreticiler, ihracatçılar ortak çözüm bulmamız şart.”

Öztürk: “Manisa’da ihracat birinci sırada”

Yaş meyve sebze sektörünün dinamik ve ihracat potansiyeli yüksek bir sektör olduğunun altını çizen Manisa İl Tarım ve Orman Müdürü Metin Öztürk, taze meyve sebzeyi üretmenin yanında değerinde pazarlamanın da çok önemli olduğuna dikkati çekti. Öztürk, “Değerinde pazarlayamazsak katma değeri düşüyor. Manisa özellikleri gereği ihracatçı bir şehir. İhracatçılarımızın önünü açmak için çalışıyoruz. Manisa İhracat 2023 Vizyonu Çalışması yaptık. Manisa’da çalışmalarımızda ihracatı birinci sıraya koymuş durumdayız. Alaşehir yaş meyve sebze ihracatının en önemli merkezlerinden biri konumunda. 25-26-27 Şubat tarihlerinde Tarım ve Orman Bakanımız Dr. Bekir Pakdemirli Başkanlığında yapılacak toplantıda buradan çıkan önerileri Tarım ve Orman Bakanlığımıza taşıyacağız” dedi.

Cengiz Balık: Rusya kiraz dışındaki ürünlerde ihracat lideri

Türkiye’den yapılan taze meyve sebze ihracatında Rusya Federasyonu’nun kiraz dışında lider pazar konumunda olduğuna işaret eden Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkan Yardımcısı Cengiz Balık, Rusya Federasyonu’nun son yıllarda MRL değerlerine yoğunlaştığını, Türkiye’de ruhsatı olmayan ilaçların analizlerde çıkmasının direkt yasaklama nedeni olduğunu aktardı.

Avrupa Birliği’nde 5 market zincirinin gıdada kendi kontrol sistemlerini geliştirdikleri bilgisini veren Balık, “Bu marketler AB’nin MRL değerlerini de kabul etmiyorlar. AB, MRL değerlerinin yüzde 50’sini istiyorlar. Bizim AB’ne taze meyve sebze ihracatımız bu nedenle geriliyor. En büyük ihraç pazarımız Rusya Federasyonu’nun MRL değerlerini tutturmak zorundayız. Ürünü üretmişiz, paketlemişiz bu analiz yapılıyor. Denetimi üretime yoğunlaştırmalıyız. Pestisit analizleri üretim sürecinde olsun. Zirai mücadelede feromon tuzakları kullanarak minimum 5 ilaçlama ile üretim sezonu tamamlayabilir ve 3 yılda da salkım güvesi populasyonunu bitirebiliriz” dedi.

Alaşehir Ticaret ve Sanayi Odası Meclis Salonu’nda, Manisa Tarım ve Orman İl Müdürlüğü tarafından düzenlenen, "Yaş Meyve ve Sebze İhracatında Yaşanan Sorunlar ve Çözüm Önerileri" isimli toplantıya, Manisa İl Tarım ve Orman Müdürü Metin Öztürk, Alaşehir İlçe Tarım ve Orman Müdürü Musa Akkaynak ve Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şube Müdürü Gökmen Kaya katılırken, Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Hayrettin Uçak, Başkan Yardımcı Cengiz Balık ve Yönetim Kurulu Üye Hüseyin Vural Güleç ve Alaşehir’de yerleşik taze meyve sebze ihracatı yapan firma yetkilileri yer aldı.