Tarsim'den Veli Ağbaba'ya Yanıt Gecikmiyor

26.02.2021 tarihinde CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Malatya Milletvekili Veli Ağbaba'dan gelen 'Darende ve Kuluncak'ta meydana gelen don olayı ' ile ilgili habere yine cevap geldi ..Gelen Bültenleri değerlendiren basın mensupları, Veli Ağbaba ile ilgili haberlere Tarsim tarafından tekzip yazısı gönderilmesi ise şaşırtıcı ve bir o kadarda ilginç olarak yorumlanmakta..

Malatya Cadde.Com haber sitemizin Genel Yayın Yönetmeni Filiz Yavuzkurt'a gelen cevap yazısını sizlerle paylaşıyoruz..

"26.02.2021 tarihinde yayınlanan "Darende ve Kuluncak'ta Büyük Kayıp iddiası" başlıklı haberde özetle, Darende ve Kuluncak'ta meydana gelen don olayı sonrasında TARSIM ile ilgili bir kez daha mağduriyetin ortaya çıktığı, Sistemin üreticilerin aleyhine işlediği, bazı bölgelerde 90'a yakın kayıp olduğu, poliçe bedellerinin ödendiği ancak karşılığında 1 kuruş para alınamadığı, bu şekilde bir sigorta sisteminin üreticiye destek çıkmasını beklemenin gerçekçi olmadığı, Sistemin mutlaka üretici lehine değiştirilmesi, teminatların genişletilmesi ve primlerin düşürülmesi gerektiği yönündeki açıklamalara yer verilmiştir. Söz konusu açıklamalar, kamuoyunda TARSIM ile ilgili yanlış anlaşılmalara yol açmakta, tarımsal faaliyetlerin sürdürülebilirliğinin ve gıda arzının son derece önem kazandığı bugünlerde, ülkemiz üreticisini tarım sigortasından uzaklaştırmaktadır. Bu doğrultuda, sizlere konuyla ilgili doğru bilgileri iletmek isteriz.

Devlet tarafından kabul ve ilan edilmiş 2021 yılı Devlet Destekli Bitkisel Ürün Sigortası Genel Şartları A.9.1. "Sigorta Teminatının Başlangıcı" maddesinde de belirtildiği üzere, kayısı ürünündeki teminat başlangıcı, bahçenin fenolojik olarak ilk çiçeklenme evresine (ilk çiçeklenme evresi, bir ağaçtaki çiçeklerin 5'inin açtığı zamandır) girmesinden itibaren başlamaktadır. Bugün itibarıyla Malatya ve çevre illerdeki kayısı ağaçları, fenolojik olarak dinlenme evresi olarak ifade edilen bir evrede olup, henüz uyanma olmamakla birlikte çiçeklenme de başlamamıştır. Bu doğrultuda söz konusu mevzuatın ilgili maddesi gereğince teminatın başlamadığı bu dönemde meydana gelen kayıplar kapsam dışı olarak değerlendirilmektedir.

Buna ek olarak, sigortalı ürünlerde verim kayıplarının olup olmadığına ilişkin belirlemeler alanda/sahada yapılacak eksper incelemeleriyle mümkündür. Sahada, ürünün çiçeklenme ve meyve tutumu evresinden sonra yapılacak verim incelemeleri sonucunda bahsedilen teminat dışı etkiler nedeniyle verimde kayıpların tespit edilmesi halinde, mevzuat çerçevesinde üreticilere prim iadeleri yapılmaktadır.

Haberdeki, havaların mevsim normallerinin üzerinde seyrettiği için kayısı ağaçlarının tomurcuklarının kabardığı, don nedeniyle meyve gözlerinin ciddi oranda zarar gördüğü ifadesinden de geçtiğimiz günlerde meydana gelen düşük hava sıcaklıklarının yaşandığı dönemde kayısı ürününün, Devlet Destekli Bitkisel Ürün Sigortası Genel Şartlarında tanımlanan ve teminatın başlangıcını anlatan çiçeklenme dönemine girmediği anlaşılmaktadır. Kış aylarında meydana gelen, düşük hava sıcaklıkları nedeni ile tomurcuk gözlerinin yandığı ve 50-90'a varan kayıpların yaşandığına ilişkin açıklama da olasılık ekte ve herhangi bir veriye/kanıta dayanmamaktadır. Sonuç itibarıyla, teminat dışında olan bu  etkilenmenin, poliçelerde beyan edilen verim değerini etkileyip  etkilemediği, çiçeklenme tutumu evrelerinden sonra yapılacak saha incelemelerinde ortaya çıkacaktır.

Tarım sektörünü tehdit eden risklerin teminat altına alınması amacına yönelik olarak, 2005 yılında sayılı Tarım Sigortaları Kanunu ile kurulan ve 2006 yılından itibaren faaliyetlerine başlayan TA Sistemi, ülkemizdeki üretici ve yetiştiricilerin tarımsal faaliyetlerini kesintisiz bir şekilde devam ettirebilmeleri için çalışmalarını tüm gayretiyle sürdürmektedir.

Sistem çerçevesinde her yıl devreye alınan yeni ürün, teminat ve çiftçi dostu uygulamalar, ulusal ve yerel düzeyde aralıksız sürdürülen üretici bilgilendirme ve eğitim faaliyetleri, dünyada tarım sigortası alanındaki yenilik ve teknolojilerin çok yakından takip edilerek Sistem'e entegre edilmesi, ülkemizin doğusundan batısına kadar 16 farklı noktada konumlanan bölge yapılanması sayesinde üretici taleplerinin ve sahanın nabzının an be an takip edilmesi, global düzeyde sürdürülen ve ülkemizi gururlandıran rehberlikler, TARSİM'e olduğu kadar Türkiye ekonomisinin sürdürülebilirliğinde kritik fonksiyonlar üstlenen sigorta ve tarım sektörlerine de ivme kazandırmaktadır.

Kamu, özel sektör ve sivil toplum örgütleri iş birliğinin dünyadaki ve ülkemizdeki en başarılı örneklerinden birini teşkil eden TARSİM Sistemi, geçtiğimiz yıl Covid-19 salgınının ve afetlerin gölgesinde zorlu bir sınav vererek, çiftçinin güveni ve ilgisi ile istikrarlı büyümesini sürdürmüş ve başarı merdivenlerini tırmanmaya devam etmiştir. Sistem'in başlangıcından itibaren, Türkiye genelinde ve tüm tarım sigortası branşlarında, 16 milyon adet poliçe üretilerek, tarımsal varlıkları zarar gören üretici ve yetiştiricilere 7.8 milyar TL hasar ödemesi gerçekleştirilmiş ve TARSİM önemli bir güven unsuru olmaya devam etmiştir.

Türkiye kayısı üretiminde dünyada liderdir. Ülkemiz ekonomisi açısından önemli bir ihraç kalemi olan bu ürün en çok Malatya ilimizde üretilmektedir. Bu doğrultuda, ülkemizde tarımsal üretimde faaliyet gösteren tüm üreticiler ve tarım ürünleri gibi, ülkemiz tarımı açısından stratejik bir öneme sahip olan Malatya kayısısı ve üreticisi de TARSIM tarafından her zaman önemli ve desteklenmesi gereken bir noktada konumlandırılmış ve taleplere büyük bir hassasiyetle yaklaşılmıştır.

Örneğin; tüm meyve üreticilerine ciddi düzeylerde maddi kayıplar veren "don" riski, 2007 yılından itibaren teminat kapsamına alınırken; dünyada sayılı ülkelerin tarım sigortası uygulamalarında olduğu görülen ve verdiği zararlar ile üreticilerimizin mağduriyetine yol açan meyvelerde çiçeklenme dönemindeki "don" riski de yapılan yoğun çalışmalar neticesinde 2011 yılında teminat kapsamına alınmıştır. Bununla birlikte, meyve üreticilerinin sigorta primini daha rahat koşullarda ödeyebilmesini temin etmek üzere, diğer risklerde 50 oranında uygulanan Devlet prim katkısı, don teminatına özgü olmak üzere 50'den, 67'ye yükseltilmiştir. Daha sonraki yıllarda teminat altına alınan Ağaç/Fidan Sigortası ile kayısı ürününün yanı sıra kayısı ağaçlarının ve fidanlarının mevcut risklere ek olarak "kar ağırlığı" riskine karşı da güvence altına alınabilmesi sağlanmıştır.

Söz konusu düzenlemeler, ülke genelinde olduğu gibi; Malatya'da da son derece olumlu karşılanmış. sigortalılık oranı, poliçe sayısı ve üreticilere yapılan hasar ödemesi de yine ülke genelinde olduğu gibi her geçen yıl artış göstermiştir. Malatya ilimizdeki poliçe sayısı 2007 yılında 7 Bin adet civarındayken 2020 yılı sonu itibarıyla 14 yıllık sürede toplam 207 bin adede ulaşmış ve 2.3 milyon dekar (da) acık alan sigortalanmıştır. Bununla birlikte Sistemin başlangıcından itibaren Malatyalı üreticilerimizden 421 milyon TL prim toplanırken, bunun karşılığında 790 milyon TL hasar ödemesi gerçekleştirilmiş ve Malatya en çok hasar ödemesi alan iller sıralamasında 2. sırada yer almıştır.

Bunun yanı sıra geniş teminat içerikli sigorta tarifeleri, prim fiyatının düşmesini sağlayan ve her yıl oranları yükseltilen kademeli hasarsızlık indirimleri gibi uygulamalar da üreticilerimizin TARSIM'e olan ilgisini arttırmıştır. 2020 ve 2021 yılları üretim sezonlarının ilk 2 aylık dönemini karşılaştırdığımızda, Malatya'daki kayısı poliçeleri ile ilgili olarak; poliçe sayısının 26, sigortalanan varlık değerinin 62, sigortalı alanın 21 oranında arttığı tespit edilmiştir. Öte yandan, yine 2020 ve 2021 yıllarının ilk 2 aylık döneminde gerçekleşen prim fiyatlarını değerlendirdiğimizde, 14 civarında düşüş olduğu gözlemlenmektedir. Tüm bu veriler göstermektedir ki; TARSİM Sistemi yıllar itibarıyla teminat kapsamını genişletmekte, prim fiyatlarını indirmekte ve üretici lehine uygulamalarla çalışmalarına tüm hızıyla devam etmektedir."