Ramazan ayı öncesi üretici market fiyatları

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Ramazan ayında gıda ihtiyacının eksiksiz temin edilebilmesinin ve sağlıklı gıdaya erişimin daha bir önem kazandığına dikkat çekerek “Ramazan ayının yaklaşması nedeniyle gözler gıda fiyatlarına çevrildi. Beklentimiz, bütün kesimlerin sorumlu davranması, artan talebin suistimal edilmemesi, tüketicilerin yeterli ve güvenilir gıdaya uygun fiyatla erişebilmesidir” dedi.
2007 yılından bu yana Türkiye Ziraat Odaları Birliği’nin Ramazan öncesi fırsatçılığa izin verilmemesi konusunda çalışmalar yaptığını vurgulayan Bayraktar, bu Ramazan ayı boyunca da üretici ve market fiyatlarını takip ederek kamuoyunu bilgilendirmeye devam edeceklerini ifade etti.
Geçen ay sonuna kıyasla üretici ile market arasındaki fiyat farkının 4,4 kata kadar ulaştığını belirten Bayraktar, açıklamasına şöyle devam etti:
“Üreticilerimiz artan maliyetler nedeniyle yükselen fiyatlardan yeterli geliri elde edemiyor, tüketicilerimiz ise pahalıya tüketmek durumunda kalıyor. Başta depremler olmak üzere özellikle sel, kuraklık gibi doğal afet etkileriyle mücadele ettiğimiz bugünlerde, bütün kesimler sağduyulu davranmalı, fırsatçılığa müsaade edilmemelidir.
Yaşadığımız deprem ve doğal afetlere rağmen fedakâr çiftçilerimiz; sofralarda eksik olmasın diye üretimde kalmaya ve Ramazan ayında vatandaşlarımızın huzurlu bir şekilde iftar yapabilmesi için gayretle çalışmaya devam ediyor.
Gıda arzında sıkıntı yaşanmaması için çiftçilerimizi desteklemek, üretime devam etmelerini sağlamak zorundayız. Özellikle deprem bölgesinde büyük bir yıkıma uğrayan çiftçilerimizi motive etmeli, onları tarlada, üretimde tutmalıyız. Üretimin yoğunlaştığı bugünlerde deprem bölgesinde tüm üretim faktörlerini üreticilerimizin hizmetine sunmalıyız. Gıdanın oldukça fazla önem kazandığı bugünlerde üretmeye eskisinden daha çok ihtiyacımız var.
Üreticilerimizin ve halkımızın mağdur olmaması için spekülasyonlara fırsat verilmemeli, tedbirler zamanında alınmalı, pazarlama sorunları çözülmeli, gıda denetimleri artırılmalıdır.”

Ramazan ayı öncesi değişimler
“Ramazan öncesi 28 Şubat-17 Mart tarihleri arasında geçen 17 günlük süreçte üretici ile market arasındaki en fazla fiyat farkı yüzde 344,7 ile limonda görüldü. 
Limondaki fiyat artışını yüzde 258,3 ile elma, yüzde 237,3 ile kuru üzüm, yüzde 217,2 ile marul, yüzde 210,3 ile kırmızı mercimek, yüzde 190,5 ile ıspanak takip etti.  
Markette limon 4,4 kat, elma 3,6 kat, kuru üzüm 3,4 kat, marul 3,2 kat, kırmızı mercimek 3,1 kat fazlaya satıldı. Üreticide 3 lira 50 kuruş olan limon 15 lira 56 kuruşa, 5 lira olan elma 17 lira 92 kuruşa, 25 lira olan kuru üzüm 84 lira 32 kuruşa, 4 lira 82 kuruş olan marul 15 lira 29 kuruşa, 13 lira 84 kuruş olan kırmızı mercimek 42 lira 94 kuruşa, 5 lira 64 kuruş olan ıspanak 16 lira 39 kuruşa satıldı.”

Ramazan ayı öncesi market fiyat değişimi
“Ramazan ayı öncesi market fiyatlarına bakıldığında; 28 Şubat-17 Mart tarihleri arasında geçen 17 günlük süreçte 39 ürünün 28’inde fiyat artışı görülürken, 11’inde ise azalma oldu.
Markette en fazla fiyat artışı yüzde 25,9 ile lahanada görüldü. Lahanadaki fiyat artışını yüzde 15,1 ile yeşil soğan, yüzde 9 ile kuru soğan, yüzde 8,4 ile yeşil mercimek takip etti.
Marketlerde fiyatı en çok düşen ürün yüzde 21,9 ile patlıcan oldu. Patlıcandaki fiyat düşüşünü yüzde 20,4 ile domates, yüzde 19 ile karnabahar, yüzde 14,5 ile salatalık izledi.”

Ramazan ayı öncesi üretici fiyat değişimi
“Üretici fiyatlarında ise 17 günlük süreçte 31 ürünün 12’sinde fiyat düşüşü, 8’inde ise fiyat artışı oldu. 11 üründe ise fiyat değişimi görülmedi. 
Üreticide, havuç, elma, kuru fasulye, nohut, kırmızı mercimek, yeşil mercimek, pirinç, kuru kayısı, kuru üzüm, kuru incir ve Antep fıstığı fiyatlarında değişim olmazken, fiyatı en çok düşen ürün yüzde 34,5 ile patlıcan oldu. Patlıcandaki fiyat düşüşünü yüzde 33,3 ile limon, yüzde 32,1 ile domates, yüzde 28 ile karnabahar, yüzde 22,5 ile patates, yüzde 20,9 ile kabak, yüzde 19,2 ile marul, yüzde 9,1 ile kuru soğan izledi.
Üreticide en fazla fiyat artışı yüzde 36,8 ile sivri biberde görüldü. Sivri biberdeki fiyat artışını yüzde 8,6 ile yumurta, yüzde 7,3 ile pırasa, yüzde 6,2 ile dana karkas, yüzde 5,9 ile yeşil soğan takip etti.”

Üretici fiyat değişiminin nedenleri
“Limon ve patateste görülen fiyat düşüşleri daha çok talepte yaşanan daralmadan meydan geldi. Patlıcan, karnabahar, marul ve kabaktaki fiyat azalışları ise daha çok arzın artmasından kaynaklandı. Sivribiberde yaşanan fiyat artışı arzdaki daralmadan meydana geldi. Yumurta ve dana karkasta görülen fiyat artışı arz ve talepteki değişimden kaynaklandı.”

Bu yıl ve geçen yıl Ramazan ayı öncesi fiyat değişimleri
“Bu yıl ve geçen yıl Ramazan ayı öncesindeki fiyatlara göre; markette 36 üründe fiyat artışı, 3 üründe fiyat düşüşü oldu. 
Geçen yıl Ramazan ayı öncesine göre markette en fazla fiyat artışı yüzde 185,4 ile kuru soğanda görüldü. Kuru soğandaki fiyat artışını yüzde 160,8 ile havuç, yüzde 153,4 ile pırasa, yüzde 141,4 ile beyaz peynir, yüzde 129,2 ile Antep fıstığı, yüzde 127,9 ile kaşar peyniri izledi. Markette en fazla fiyat düşüşü yüzde 22,8 ile karnabaharda oldu. Karnabahardaki fiyat düşüşünü yüzde 13,4 ile sivri biber, yüzde 5,9 ile patlıcan takip etti.
Bu yıl ve geçen yıl Ramazan ayı öncesine göre üreticide 29 üründe fiyat artışı, 1 üründe fiyat düşüşü görüldü, 1 ürünün fiyatı ise değişmedi. Üreticide karnabaharın fiyatı değişmezken, en fazla fiyat artışı yüzde 249 ile kuru soğanda görüldü. Kuru soğandaki fiyat artışını yüzde 210,5 ile salatalık, yüzde 202,3 ile kuru fasulye, yüzde 191 ile Antep fıstığı, yüzde 150 ile elma, yüzde 137 ile pirinç, yüzde 135,1 ile nohut izledi. Geçen yıl Ramazan ayı öncesine göre üreticide fiyatı düşen ürün ise yüzde 17,9 ile patates oldu.
Mübarek Ramazan ayının İslam âlemi ve milletimiz için hayırlara vesile olmasını, sağlık, huzur, bolluk ve bereket getirmesini diliyor, yaşadığımız doğal afet etkilerinin bir an önce son bulmasını temenni ediyorum.”

Seçilmiş Ürünlerde 17 Mart 2023 Tarihi İtibariyle Üretici, Hal, Pazar ve Market Fiyatları (TL/kg)
                                
    ÜRÜNLER    Üretici     Hal     Pazar     Market     Hal/Üretici     Pazar/Üretici     Market/Üretici 
         Fiyatı 
(TL/Kg)    Fiyatı
 (TL/Kg)    Fiyatı
 (TL/Kg)    Fiyatı 
(TL/Kg)    Fiyat Farkı 
(Yüzde)    Fiyat Farkı 
(Yüzde)    Fiyat Farkı (Yüzde)
    Limon    3,50    9,55    12,83    15,56    172,86    266,67    344,7
    Elma    5,00    12,85    14,83    17,92    157,00    196,67    258,3
    Kuru Üzüm    25,00         80,00    84,32         220,00    237,3
    Marul (adet)    4,82    8,50    11,83    15,29    76,30    145,43    217,2
    Kırmızı Mercimek     13,84    20,00    25,00    42,94         80,64    210,3
    Ispanak    5,64    7,04    14,42    16,39    24,76    155,49    190,5
    Kuru İncir    55,00         155,00    156,74              185,0
    Pırasa    5,90    8,06    13,50    16,12    36,65    128,81    173,2
    Maydanoz (adet)    2,33    3,00    4,68    6,08    28,83    101,05    161,1
    Patates    4,50    7,70    11,17    11,30    71,11    148,15    151,1
    Karnabahar    6,00    7,35    12,25    14,47    22,50    104,17    141,2
    Kabak    10,88    17,24    21,67    26,11    58,53    99,23    140,1
    Beyaz Lahana    3,65    3,66    7,80    8,72    0,27    113,70    138,8
    Nohut    19,75    28,00    32,50    45,59         64,56    130,8
    Yeşil Mercimek    18,20    26,00    35,00    41,16         92,31    126,2
    Havuç    8,00    9,90    13,75    17,71    23,75    71,88    121,4
    Patlıcan    14,25    18,70    24,25    27,67    31,23    70,18    94,2
    Yeşil Soğan (Demet)    9,00    10,30    15,08    17,41    14,44    67,59    93,4
    Domates    13,50    20,80    22,00    24,61    54,07    62,96    82,3
    Kuru Fasulye    24,00    29,00    32,50    43,33         35,42    80,5
    Kuru Kayısı    100,00         160,00    175,13              75,1
    Salatalık    14,75    17,45    21,00    24,41    18,31    42,37    65,5
    Sivri Biber    16,25    21,50    25,67    26,68    32,31    57,95    64,2
    Kuzu Eti    164,08              266,23              62,3
    Antep Fıstığı    195,00         300,00    314,47              61,3
    Kuru Soğan    10,75    13,30    15,08    17,10    23,72    40,31    59,0
    Pirinç    23,70    25,00    27,50    37,12         16,03    56,6
    Fındık (iç)    118,00         175,00    178,05              50,9
    Dana Eti    175,67              255,68              45,5
    Zeytinyağı    88,75              125,93              41,9
    Yumurta    2,15         2,66    3,05              41,9
    Beyaz peynir                  143,27               
    Kaşar peyniri                   185,81               
    Yoğurt                   34,65               
    Tereyağ                   197,83               
    Mısırözü yağı                   53,37               
    Ayçiçek  yağı                   48,10               
    Tavuk Eti                   65,22               
    Toz şeker                    29,61               

Seçilmiş Ürünlerde 17 Günlük Süreçte Market Fiyatlarındaki Aylık Fiyatlar Ve Değişim Oranları
MARKET    28 Şubat 2023    17 Mart 2023    28 Şubat 2023/17 Mart 2023
ÜRÜNLER    Ay Sonu Market Fiyatı (TL/kg)    Ay Sonu Market Fiyatı (TL/kg)    Değişim (Yüzde)
Lahana    6,92    8,72    25,9
Yeşil Soğan (demet)    15,13    17,41    15,1
Kuru Soğan    15,68    17,10    9,0
Yeşil Mercimek    37,96    41,16    8,4
Tavuk Eti    60,48    65,22    7,8
Nohut    42,32    45,59    7,7
Sivri Biber    24,79    26,68    7,6
Dana Eti    237,78    255,68    7,5
Kuzu Eti    249,69    266,23    6,6
Havuç    16,69    17,71    6,1
Pırasa    15,20    16,12    6,0
Yumurta    2,90    3,05    5,2
Zeytinyağı    121,89    125,93    3,3
Kuru Kayısı    169,74    175,13    3,2
Toz şeker     28,72    29,61    3,1
Antep Fıstığı    305,47    314,47    2,9
Ispanak    15,94    16,39    2,8
Kuru Üzüm    82,24    84,32    2,5
Ayçiçek  yağı    47,03    48,10    2,3
Elma    17,58    17,92    1,9
Kuru İncir    154,42    156,74    1,5
Kaşar peyniri    183,31    185,81    1,4
Tereyağ    195,21    197,83    1,3
Maydanoz (demet)    6,02    6,08    1,1
Fındık (iç)    176,39    178,05    0,9
Pirinç    36,88    37,12    0,7
Beyaz peynir    142,36    143,27    0,6
Yoğurt    34,63    34,65    0,1
Marul (adet)    15,49    15,29    -1,3
Mısırözü yağı    54,45    53,37    -2,0
Kırmızı Mercimek     43,86    42,94    -2,1
Patates    11,61    11,30    -2,6
Kabak    27,17    26,11    -3,9
Kuru Fasulye    46,27    43,33    -6,4
Limon    16,73    15,56    -7,0
Salatalık    28,56    24,41    -14,5
Karnabahar    17,88    14,47    -19,0
Domates    30,93    24,61    -20,4
Patlıcan    35,44    27,67    -21,9

Seçilmiş Ürünlerde 17 Günlük Süreçte Üretici Fiyatlarındaki Aylık Fiyatlar Ve Değişim Oranları
ÜRETİCİ    28 Şubat 2023    17 Mart 2023    28 Şubat 2023/17 Mart 2023
ÜRÜNLER    Ay Sonu Üretici Fiyatı (TL/kg)    Ay Sonu Üretici Fiyatı (TL/kg)    Değişim (Yüzde)
Sivri Biber    11,88    16,25    36,8
Yumurta    1,98    2,15    8,6
Pırasa    5,50    5,90    7,3
Dana Karkas    165,36    175,67    6,2
Yeşil Soğan (demet)    8,50    9,00    5,9
Kuzu Karkas    156,89    164,08    4,6
Zeytinyağı    85,60    88,75    3,7
B. Lahana    3,54    3,65    3,1
Havuç    8,00    8,00    0,0
Elma    5,00    5,00    0,0
Kuru Fasulye    24,00    24,00    0,0
Nohut    19,75    19,75    0,0
Kırmızı Mercimek     13,84    13,84    0,0
Yeşil Mercimek    18,20    18,20    0,0
Pirinç    23,70    23,70    0,0
Kuru Kayısı    100,00    100,00    0,0
Kuru Üzüm    25,00    25,00    0,0
Kuru İncir    55,00    55,00    0,0
Antep Fıstığı    195,00    195,00    0,0
Salatalık    15,13    14,75    -2,5
Maydanoz (demet)    2,40    2,33    -3,0
Fındık (iç)    125,00    118,00    -5,6
Ispanak    6,14    5,64    -8,1
Kuru Soğan    11,83    10,75    -9,1
Marul (adet)    5,96    4,82    -19,2
Kabak    13,75    10,88    -20,9
Patates    5,81    4,50    -22,5
Karnabahar    8,33    6,00    -28,0
Domates    19,88    13,50    -32,1
Limon    5,25    3,50    -33,3
Patlıcan    21,75    14,25    -34,5

Seçilmiş Ürünlerde Geçen Yıl Ramazan Öncesine Göre Market Fiyatları Ve Değişim Oranları
MARKET    30 Mart 2022    17 Mart 2023    30 Mart 2021/17 Mart 2023
ÜRÜNLER    Ramazan Öncesi Market Fiyatı (TL/kg)    Ramazan Öncesi Market Fiyatı (TL/kg)    Değişim (Yüzde)
Kuru soğan    5,99    17,10    185,4
Havuç    6,79    17,71    160,8
Pırasa    6,36    16,12    153,4
Beyaz peynir    59,35    143,27    141,4
Antep Fıstığı    137,20    314,47    129,2
Kaşar peyniri    81,54    185,81    127,9
Toz şeker     13,10    29,61    126,1
Yoğurt    15,66    34,65    121,3
Tereyağ    96,29    197,83    105,5
Dana Eti    125,38    255,68    103,9
Limon    7,92    15,56    96,5
Kuru Üzüm    44,61    84,32    89,0
Nohut    24,41    45,59    86,8
Pirinç    20,16    37,12    84,1
Kuzu Eti    149,21    266,23    78,4
Yumurta    1,78    3,05    71,3
Kuru Fasulye    26,23    43,33    65,2
Zeytinyağı    78,00    125,93    61,5
Elma    11,14    17,92    60,9
Kuru İncir    103,36    156,74    51,6
Tavuk Eti    43,50    65,22    49,9
Salatalık    16,57    24,41    47,3
Kırmızı Mercimek     29,67    42,94    44,7
Yeşil Mercimek    28,76    41,16    43,1
B.Lahana    6,10    8,72    43,0
Ispanak    11,53    16,39    42,2
Kabak    18,61    26,11    40,3
Patates    8,15    11,30    38,7
Maydonoz (demet)    4,59    6,08    32,6
Kuru Kayısı    132,29    175,13    32,4
Yeşil soğan (demet)    13,43    17,41    29,7
Fındık (İç)    138,87    178,05    28,2
Marul (adet)    12,22    15,29    25,2
Mısırözü yağı    45,18    53,37    18,1
Domates    22,11    24,61    11,3
Ayçiçek  yağı    47,14    48,10    2,0
Patlıcan    29,41    27,67    -5,9
Sivri Biber    30,82    26,68    -13,4
Karnabahar    18,73    14,47    -22,8
            

Seçilmiş Ürünlerde Geçen Yıl Ramazan Öncesine Göre Üretici Fiyatları Ve Değişim Oranları
ÜRETİCİ    30 Mart 2022    17 Mart 2023    30 Mart 2021/17 Mart 2023
ÜRÜNLER    Ramazan Öncesi Üretici Fiyatı (TL/kg)    Ramazan Öncesi Üretici Fiyatı (TL/kg)    Değişim (Yüzde)
Kuru soğan    3,08    10,75    249,0
Salatalık    4,75    14,75    210,5
Kuru Fasulye    7,94    24,00    202,3
Antep Fıstığı    67,00    195,00    191,0
Elma    2,00    5,00    150,0
Pirinç    10,00    23,70    137,0
Nohut    8,40    19,75    135,1
Havuç    3,50    8,00    128,6
Pırasa    2,63    5,90    124,8
Yeşil mercimek    8,18    18,20    122,5
Dana Eti    84,24    175,67    108,5
Limon     1,70    3,50    105,9
Maydonoz (demet)    1,14    2,33    104,8
Zeytinyağı    47,00    88,75    88,8
Yumurta    1,22    2,15    76,2
Kuzu Eti    94,13    164,08    74,3
Kuru Üzüm    14,50    25,00    72,4
Kuru İncir    32,00    55,00    71,9
Marul (adet)    2,90    4,82    66,2
Domates    8,31    13,50    62,4
Kabak    7,13    10,88    52,7
Kırmızı Mercimek     9,17    13,84    50,9
Fındık (İç)    80,00    118,00    47,5
Patlıcan    10,25    14,25    39,0
Kuru Kayısı    75,00    100,00    33,3
B.Lahana    2,75    3,65    32,7
Ispanak    4,25    5,64    32,7
Sivri Biber    12,25    16,25    32,7
Yeşil soğan (demet)    7,00    9,00    28,6
Karnabahar    6,00    6,00    0,0
Patates    5,48    4,50    -17,9