Prof. Dr. Yasemin Açık: 'Elektronik sigaraya erişim çocukların ve gençlerin hayatını tehlikeye atıyor'

Sağlığı Geliştirme ve Sigara ile Mücadele Derneği Başkanı Prof. Dr. Yasemin Açık, 31 Mayıs Dünya Tütünsüz Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada, dünya genelinde özellikle 13-15 yaş arası çocuklar ve gençler arasında giderek yaygınlaşan elektronik sigaranın yol açtığı sağlık sorunlarına dikkat çekti. Elektronik sigaranın tıpkı sigara gibi çeşitli kimyasallar ve bağımlılığa yol açacak düzeyde nikotin içerdiğini söyleyen Prof. Dr. Açık, “Ülkemizde satışı yasak olmasına rağmen denetim yetersizliği ve ihlallere göz yumulması nedeniyle gençlerimizin hayatı tehlikeye atılıyor” dedi.  

Dünya genelinde her yıl 8 milyondan fazla insanın hayatını kaybetmesine yol açan tütün, yalnızca sigara değil, nargile, puro, pipo gibi farklı formlarıyla da ciddi sağlık sorunlarına ve ölümlere neden oluyor. Bunlardan biri de özellikle son yıllarda giderek yaygınlaşan ve halk sağlığını tehdit eden elektronik sigaralar. Sigaradan farklı olarak tütün içermeyen ancak tıpkı sigarada olduğu gibi çok sayıda kimyasal ve bağımlılık düzeyinde nikotin barındıran elektronik sigaralar, dünya genelinde gençler arasında hızla yayılıyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve küresel bir tütün endüstrisi gözlemcisi olan STOP tarafından yayımlanan Hooking the Next Generation (Gelecek Nesli Bağlamak) isimli rapora göre dünya genelinde 13-15 yaş arası yaklaşık 37 milyon çocuk tütün kullanıyor. Pek çok ülkede bu yaş grubundaki e-sigara kullanım oranı, yetişkinlerden daha yüksek. DSÖ’nün Avrupa Bölgesi'nde yaptığı bir ankette de 15 yaşındaki gençlerin yüzde 20’sinin son 30 gün içinde e-sigara kullandığı ortaya çıktı. Sağlığı Geliştirme ve Sigara ile Mücadele Derneği Başkanı Prof. Dr. Yasemin Açık, bu yıl Tobacco Exposed (Tütünün Gerçek Yüzü) etiketi ile kutlanan 31 Mayıs Dünya Tütünsüz Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada, çocukları ve gençleri bekleyen tehlike ile denetimlerin önemine vurgu yaptı.  

“Elektronik sigara masum değil”

Elektronik sigaranın içinde bağımlılık yapacak düzeyde nikotin olduğunu, tütün bulunmamasının bu ürünü ‘masum’ yapmadığını söyleyen Prof. Dr. Açık, “Elektronik sigara, bazı çevrelerin söylediği gibi zararsız değil. Tam aksine tıpkı sigarada olduğu gibi çok sayıda kimyasal içeriyor ve bağımlılık düzeyinde nikotin barındırıyor. Nikotin içeren sıvıyı buharlaştıran bu cihazlar solunum yollarını ve akciğeri olumsuz etkiliyor. Ayrıca yüksek nikotin dolayısıyla artan kalp atışı ve yüksek kan basıncı da kalp-damar rahatsızlıklarına yol açıyor. Üstelik araştırmalar, e-sigara kullanımının özellikle sigara içmeyen gençler arasında geleneksel sigara kullanımını neredeyse üç kat artırdığını gösteriyor” dedi.

“Elektronik sigaradaki aromalar kullanımı artırıyor”

Elektronik sigaraların çocukların ve gençlerin hoşuna gidecek aromalar ile cazip hale getirilmeye çalışıldığını belirten Açık şöyle devam etti; “ABD’de yapılan bir araştırmaya göre genç elektronik sigara kullanıcılarının yüzde 70'inden fazlası, ürünler sadece tütün aromalı olsaydı elektronik sigara kullanmayı bırakacaklarını ifade ediyor. Burada da aslında tütünün tadını, kokusunu sevmediklerini görüyoruz. Elektronik sigarayı farklı aromaları için kullanıyorlar. Çocuklarımızı ve gençlerimizi bu tuzaktan kurtarmak için devletlerin ciddi yaptırımlar uygulaması gerekiyor.”

“Ülkemizde satışı yasak ama kullanımı yaygınlaşıyor”

Denetim eksikliği ve uygulamadaki ihlallere dikkat çeken Prof. Dr. Açık, “İçeriğinde tütün olmasa bile elektronik sigara, 4207 Sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun kapsamında ‘tütün ürünü’ olarak kabul ediliyor. Ülkemizde hiçbir elektronik sigaraya ruhsat verilmiyor ancak yurt dışından kaçak yollarla ülkemizi getirilmesi dolayısıyla kullanımı giderek artıyor. Bu noktada denetim eksikliklerinin giderilmesi ve dumansız hava sahalarında yapılan ihlallere göz yumulmaması büyük önem taşıyor” diye konuştu. 

“Nargile, 4-5 paket sigarayla aynı oranda zehirliyor”

Elektronik sigara gibi nargilede de çeşitli aromalar kullanıldığını, bunun da nargile kullanımını artırdığını söyleyen Açık, “İçerisindeki ağır metallerden dolayı bir nargile ortalama 4-5 paket sigarayla aynı oranda zehirlenmeye sebep oluyor. Öte yandan tütünün yol açtığı sağlık sorunlarına ek olarak, ortak kullanımı yaygın olduğundan tüberküloz, hepatit C, uçuk gibi bulaşıcı enfeksiyonlara da davetiye çıkarıyor. Dolayısıyla nargile kullanımı da ciddi bir halk sağlığı sorunudur” açıklamasında bulundu. 

Tütün ürünlerini bırakmaya davet

Açık, Sağlığı Geliştirme ve Sigara ile Mücadele Derneği adına başta çocuklar ve gençler olmak üzere tüm kullanıcıları sigara, elektronik sigara, nargile ve diğer tütün ürünleri bırakmaya davet etti.