Kiraz, Kayısı Üreticilerinin Sorunlarını Dinledi
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Malatya İl Başkanı Enver Kiraz
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Malatya İl Başkanı Enver Kiraz, “Kayısı, Malatya ekonomisinin bel kemiği ve temelini oluşturuyor. Bu noktada acil bir önlemle Malatya afet kapsamına alınmalı. TARSİM’e sigorta yaptırıp yaptırmadığına bakılmaksızın dönüm başına kayısı üreticisine destek verilmelidir. Aksi bir durumda çiftçinin eve ekmek götürmesi, çocuklarını okutması, evini geçindirmesi mümkün değil. Çiftçimiz açlık, sefalet ve yoksullukla karşı karşıya kalacak. Bunun yanında çiftçilerin önemli bir borçları da var. Yıllardır Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerine olan borçları ertelene ertelene faizler anaparayı geçmiş durumda” dedi.
Kiraz, Yazıhan’da kayısı üreticileriyle bir araya gelerek, kendisine iletilen sorun ve istekleri dinledi. Kayısı bahçelerini de gezen Kiraz, çiftçinin içerisinde bulunduğu zor durumla ilgili yetkililere çağrıda bulundu.
Malatya’nın Türkiye'deki 17 milyon kayısı ağacının 8 milyonuna ev sahipliği yapan ve "Dünya Kayısı Başkenti" olarak adlandırıldığını anımsata Kiraz, son yıllarda kayısının hem zirai don hem de doludan etkilendiğini ifade etti.
Kiraz, Malatya’da kayısı çiftçisinin oldukça dertli olduğunu kaydederek, “Kentin büyük bölümünde 13 Nisan’ı 14 Nisan’a bağlayan gece meydana gelen zirai don dallarda kayısı bırakmadı. Kayısı olan yerlerde ise bayramda kent genelinde etkili olan dolu yağışı, ürünün bir kısmını dökerken, büyük bir kısmını ise yaralayarak, büyük zarar verdi. Kayısıyla geçimini sağlayan ve büyük bir zararla karşı karşıya kalan çiftçiler ise kara kara düşünüyor. Mazot, gübre ve ilaç fiyatlarından dolayı beli bükülen kayısı üreticisi, bu yıl kayısı ağaçlarından ürün alamayacak ama gelecek sene için aynı masrafı bir daha yapacak. Yaşanan zirai don ve dolu felaketinin ardından tarlasından ürün olmayan çiftçiler, devletten gelecek yardımı beklemeye başladı. Bazı çiftçiler, herhangi bir destek gelmemesi durumunda gelecek sene üretim yapmakta zorlanacaklarını ve borçlarının daha da katlanacağını ifade ediyorlar” diye konuştu.
“MAZOT, GÜBRE VE İLAÇ FİYATLARI 4-5 KAT ARTTI”
Yazıhan’daki kayısı üreticileriyle bir araya gelen ve çiftçilerin sorunlarını dinleyen CHP Malatya İl Başkanı Enver Kiraz, kayısı üreticilerinin durumlarının vahim olduğunu ifade etti.
Malatya’da başta Yazıhan, Eski Malatya (Battalgazi), Akçadağ, Doğanşehir, Hekimhan bölgeleri başta olmak üzere kentin birçok noktasında kayısı olmadığını dile getiren Kiraz, şunları söyledi:
“Hangi kayısı bahçesine gidersek gidelim aynı durumla karşı karşıyayız. Dalda bir tek kayısı göremiyoruz. Malatyalıların deyimiyle ‘ilaç için bir tane arasan yok.’ 14 Nisan’da bir don meydana geldi ve birçok noktada kayısı etkilendi maalesef dalda kayısı kalmadı. Yüksek kesimlerde vardı ama mayıs ayı başında etkili olan dolu yağışı ile kayısı tamamen yok oldu. Çiftçi ürün olsun olmasın mazot harcadı, tarlasını sürdü, gübre ve defalarca ilaç harcadı, hiç kayısı olmamasına rağmen önümüzdeki yıl yine aynı masrafı yapacak. Çiftçi kara kara düşünüyor, mazot fiyatını geçen yılla kıyasladığımızda 3-4 kat arttı. Enflasyon yüzde 60-70 diyorlar ama mazot fiyatına baktığımızda yüzde 400, ilaca ve gübreye baktığımızda yüzde 500. Fiyatlar 4-5 kat artmış.”
“MALATYA AFET KAPSAMINA ALINMALI”
Çiftçilerin birçoğunun TARSİM’e sigorta yaptıramadığını ifade eden Kiraz, “Çünkü çiftçinin cebinde parası yok. Parası olmadığından TARSİM’e sigorta yaptıramadığı için çiftçiler kara kara düşünüyor. Malatya çiftçisinin hali gerçekten perişan. Malatya çiftçisinin ilaç için kullanabileceği bir tane kayısı yok. Reçel yapacağı, kışın torunlarına ikram edeceği bir tek kayısısı kalmamış. Sadece kayısı değil, meyve ağaçlarının hepsinde durum aynı. Kayısı, Malatya ekonomisinin bel kemiği ve temelini oluşturuyor. Bu noktada acil bir önlemle Malatya afet kapsamına alınmalı. TARSİM’e sigorta yaptırıp yaptırmadığına bakılmaksızın dönüm başına kayısı üreticisine destek verilmelidir. Aksi bir durumda çiftçinin eve ekmek götürmesi, çocuklarını okutması, evini geçindirmesi mümkün değil. Çiftçimiz açlık, sefalet ve yoksullukla karşı karşıya kalacak. Bunun yanında çiftçilerin önemli bir borçları da var. Yıllardır Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerine olan borçları ertelene ertelene faizler anaparayı geçmiş durumda. Afet kapsamına alınarak, çiftçilerinin borçlarının faizlerinin silinmesi, borçlarının da ertelenmesi gerekiyor. Çünkü bu sene çiftçinin ödeyebileceği tek bir kuruş yok. Şu anda ödeme günü gelen çiftçiler var ama bu borçların ertelenip ertelenmeyeceğini bilmiyor. Birçok çiftçi bu erteleme gecikirse maalesef icrayla karşı karşıya kalacak. Ürün yok oluyor, tespit yapılıyor ve “destek vereceğiz” diyorlar ama sonu hep boş. Tespitler yapılmış, Tarım ve Orman İl Müdürlüğü ile TARSİM rakamları biliyor. Gelsinler salları incelesinler, zaten kayısının olmadığı görülüyor. Acil destek verilmeli yoksa çiftçi evine ekmek götüremeyecek ve açlıkla karşı karşıya kalacak” diye konuştu.
“NE YAPACAĞIMIZI BİLMİYORUZ”
Önce don sonrada dolu yağışı sonrası dallarda değil ihracat sofralık kayısı bile bulamayan üreticiler, gelecek destek haberlerini bekliyor.
Bu yıl girdi maliyetlerinin yükselmesiyle zor duruma düşen çiftçiler, ürünün olmamasından dolayı borçlarını ödeyemeyeceklerini ifade ediyorlar.
Tek geçim kaynağı kayış olan üreticiler, “Dalları görüyorsunuz. Bir tek kayısı bile yok. Geçimimizi tamamen kayısı ile sağlıyoruz. Birçok masraf yaptık ancak ürün alamayacağız. Bir sürü borç birikti. Gelecek destek haberini bekliyoruz. Herhangi bir destek çıkmazsa ne yapacağımızı bilmiyoruz” dediler.