Taşınmaz Kültür Varlıklarına Proje Hibe Desteği

Arapgir Belediye Başkanı Haluk CÖMERTOĞLU'nun özel talimat ve takipleriyle Arapgir Belediyesi'nin 2009'dan bugüne Kültür Bakanlığı ile kültür varlıklarına verdiği değer ve sistemli müracaat işlemleri sonucu bölgesinde ilk kez bu kadar kapsayıcı bir proje yapım desteği alınabilmiştir. Bu başvurular belediyenin teknik ekipleri nezaretinde mülk sahipleri adına yapılmış ve proje hibe destekleri de yine mülk sahipleri adına çıkarılmış olup, burada emeğin boşa düşürülmeden uygulama projelerinin ortaya çıkmasıyla, yeni toplu restorasyon yardımları için ikinci aşamaları da karşılıksız kalmaması temel arzumuzdur. Bu konuda ülkemizin bu zor şartlarında bakanlığımızın sunduğu ve devamında sunacağı büyük kaynağın mülk sahiplerinin bu işe inanarak takibine bağlı gelişeceğinin farkındalığıyla duyarlılık beklemekteyiz.
6 Şubat 2023 yılında meydana gelen ve 11 ilimizi etkileyen depremlerde zarar gören Taşınmaz Kültür Varlıklarına yardım sağlanmasına dair yönetmelik 2023 yılında yürürlüğe girmişti. Bu yönetmeliğe istinaden Arapgir'de depremden etkilenen konutların onarılması için proje desteği sağlanması amacıyla Arapgir Belediyesi tarafından ilçe genelinde bir çalışma yapılarak hasar gören konutlar tespit edilmiş ve konutların malikleriyle gerekli görüşmeler ve bilgilendirme çalışmaları gerçekleştirilmişti.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Uygulamalar Dairesi Başkanlığı'nın 2 Mayıs 2024 tarihli yazıları Depremde zarar gören 11 ilin İl Kültür ve Turizm Müdürlükleri ile, ilgili belediyelerine gönderilmiştir. Söz konusu yazıda “Taşınmaz Kültür Varlıklarına Yardım Sağlanmasına Dair Yönetmelik çerçevesinde Bakanlığımızca 2024 yılında proje ve uygulama yardımı yapılacak taşınmazlar, Taşınmaz Kültür Varlıklarına Yardım Komisyonu'nun 22.04.2024 tarihli ve 2 sayılı kararıyla belirlenmiş olup ilgili Bakan oluru ile onaylanarak yürürlüğe girmiştir.” denilmektedir.
2023 yılı sonlarına doğru çıkarılan yönetmelik çerçevesinde Arapgir ilçesi sınırları dahilinde merkezde 31, Ormansırtı mahallesinde de 20 olmak üzere toplam 51 tescilli ev için proje hibe başvuruları yapılmış olup, bu başvuruların tamamı ilgili Bakanlık tarafından kabul edilerek proje yardımı yapılmasına karar verilmiştir. Bu süre içerisinde Arapgir Belediyesi tarafından bilgilendirme çalışmaları dahil, yoğun bir çalışma yapılmış ve belediyenin teknik ekipleri veri hazırlanması sürecinde ilgili firmalara yardımcı olmuşlardır. İlgili Bakanlık tarafından daha önce de onarılması gerekli Taşınmaz Kültür Varlıklarına proje ve uygulama yardımları yapılıyordu fakat deprem nedeniyle vatandaşlara destek olmak amacı ile onarım şartı taşıyan tüm projelere hibe ödemesi yapılmasına karar verilmiştir. Projeleri ilgili firmalarca yapılan taşınmazlara önümüzdeki süreçte de uygulama hibesinin çıkacağı muhtemeldir. Ancak bu süreçte vatandaşlar yanlış / yanıltıcı bilgi ve algıya kapılmadan en doğru bilgiyi belediyenin teknik birimlerinden alabilirler. Bu proje uzun soluklu bir uygulama olup, teşvik edici özelliğiyle önümüzdeki süreçte ilçe genelindeki onarıma ihtiyacı olan tescilli konutlar da bu hibeden faydalanabileceklerdir.
Hibe projesine başvuru süreci iki aşamalı olup; 1. Süreçte projelendirme hibesi başvuruları, 2. Süreçte ise çizilen projelerle birlikte uygulama hibe başvuruları şeklinde olacaktır. Her yılın başında yapılacak başvuruların tarihleri Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından ilan edilmektedir. Projelerde başvuru dosyaları için vekalet masrafı ve çıkan hibe sonrası, hibenin % 9'u oranında kesilecek damga vergisi masrafı dışında başvuru sahiplerinden hiçbir ücret talep edilmemektedir. Bu yıl yapılan başvuruların tamamına proje yardımı çıkmış olup, sözleşmelerin proje yardımından yararlanacak taşınmaz sahipleri ile 10.05.2024 tarihine kadar imzalanması gerekmektedir.
Yapılan bu uygulama neticesinde Arapgir'de gerek tescilli ve gerekte tarihi değere haiz konutların restorasyon işlemleri gerçekleştirilmiş olacaktır. Projelerin çizilmesi ile ve akabinde yapılacak restorasyon uygulamaları neticesinde kültür mirası ecdat yadigarı, Arapgir'in geleneksel mimari örnekleri olan, yörenin doğası ve iklimi ile uyumlu, insan odaklı mimari özellikler taşıyan tescilli yapılarımız, tarihi birer belge olarak kayıt altına alınmış olacak, ilçemizin doğal, geleneksel mimari dokusu ve geleneksel yaşam kültürü korunmaya ve sürdürülmeye devam edecektir. Aynı zamanda hem Arapgir halkı için hem de ilçeye gelecek ziyaretçiler için ilgi çekici, ilçe hafızasına hizmet eden bir görünüm kazandırılacak ve yıkılmaya yüz tutmuş ata mirası evlerimiz ilelebet korunarak, yeni nesillere aktarılmış olacaktır.