İnsan Kaynağı Zengin Diyar Arapgir Ve Girişimci Portre Örneği Başkan Haluk Cömertoğlu
Prof. Dr. Mustafa TALAS Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi
Malatya'nın Arapgir İlçesi çok özel bir diyardır. Bu özelliğinin temelinde ise insan kaynağı vardır.
Coğrafya, üzerindeki insan ile vatan olur. İnsanın geliştirmiş olduğu kültür, sosyolojik ve sosyal antropolojik olarak, insanın coğrafyayla mücadelesinin ürünüdür. Kültür derken bilgi, inanç, değerler, örf ve adetler, gelenekler, yapılar, teknik alet ve edavatlardan bahsederiz. Bir bakıma, insan soyut ve somut olarak bu kendi üretimleri ile insandır.
Hem dışarıdaki hem de Arapgir içindeki insanlar değerlendirmeye tabi tutulduğunda, gelişmeye açık ve girişimci ruh ile karşılaşırsınız. İnsanların kendine özgü karakteristik yapıya sahip olduğunu gözlemleyebilirsiniz. Arapgirliler arasında, ticaret zekâsına sahip, tarım dışı alanda çalışma ayrıcalığı olan insanların çok fazla mevcut olması bir rastlantı olarak değerlendirilemez. Burada dinine ve etnolojik yapısına bakılmaksızın Arapgir insanının ayrıcalıklı yönü ortaya çıkmaktadır.
Sayısız isim ve portre üzerinden gidilerek Arapgir'in tarihten günümüze sayısız yetişmiş insan kapasitesine sahip olduğunu söyleyebiliriz. Öyle ki, Osmanlı Dönemindeki 37 civarındaki paşa, 280 civarındaki bürokrat ve Cumhuriyet Dönemi'nde de bir o kadar vali, bakan, İstanbul başta olmak üzere milletvekilleri ve belediye başkanları sayısının çok fazla olması pek çok ilin sahip olabileceği bir insan zenginliği değildir. Yani pek çok il Arapgir'e bu konuda yetişemez denilebilir.
Osmanlı Dönemindeki Hacı İbrahim Paşa, Hacı Mehmet Paşa, Gümrükçü Osman Paşa, Süleyman Paşa, Mustafa Süreyya Paşa, Cevat Çobanlı Paşa, Mehmet Şakir Paşa, Yusuf Kamil Paşa, Mirliva Ahmet Paşa, Cafer Paşa, Ethen Paşa, Kara Süleyman Paşa, Yusuf Paşa gibi paşalar Arapgirlidir.
Cumhuriyet Döneminde de Tuğgeneral Tuncay Kavuncu, Tuğgeneral Mevlüt Yalçın, Tümgeneral Recai Uğurluoğlu, Tümgeneral Cemil Özer adında yükselmiş olan paşalar da Arapgirlidir
Üst düzey işadamları potansiyeli de diğer insan potansiyelini aratmayacak düzeydedir. Mehmet Ali Aydınlar, Adil Üstündağ, Emin Cankurtaran, Metin Kaya Çağlayan, Turan Çevik, Naci Ekşi, Ercihan Ekşi, Yakup Karabay, Turan Tuna, Nuri Tuna, Kadir Çağlayan gibi isimler öne çıkmaktadır.
Cumhuriyet Dönemi siyasetçilerinden olan Eski Milli Eğitim, Gençlik ve Spor Bakanı Metin Emiroğlu, Milletvekili Mevlüt Aslanoğlu, Mehmet Sevigen, Başakşehir Belediye Başkanı Battal İlgezdi, Eşi Milletvekili Gamze İlgezdi, gibi isimler de Arapgirlidir.
ABD'de seçilmiş ilk Türk Vatandaşı belediye başkanı olan Tayfun Selen de Arapgirlidir.
Burada sayılan isimlerden çok daha fazlasına sahip olan Arapgir'i seçkin ve güzel insanların yurdu olarak ifade etmek istiyorum. Bunun en önemli göstergelerinden biri Arapgir'in çalışkan ve kafası doğru işleyen Başkanı Sayın Haluk Cömertoğlu'dur. Sayın Başkan Cömertoğlu'nu farklı ve özel kılan şey onun aydın fikirli bir portre olmasıdır. Bu aydın anlayışının en önemli işareti ise çok farklı bilim alanlarından çalışma grupları oluşturup projeler geliştirmesidir.
Bir başkan düşünün ki, vadilerin ortasında saklı cennet gibi kalmış bir yurdu bir üretim üssüne çevirmiş olsun. Bir başkan düşünün Ege İlçelerinin başardığı citaslow ünvanını Arapgir için aldırmış olsun. Bir başkan düşünün vadinin ortasında kalmış ilçede üç tane üst düzey butik otel açıp İngiltere'de Ün Yapmış Chef Ali'nin yönetimine versin. Bir başkan düşünün diyarının çıkardığı bütün işadamlarını Arapgir'e yönlendirip onlardan ilçeyi kalkındıracak hamleler istemiş ve almış olsun. Bir başkan düşünün parti ayırt etmeksizin herkesin beğenisini kazanmış olsun. Bir başkan düşünün kendisine yirmi dört saat yetmesin. Bir başkan düşünün bütün dünyayı dolaşmış seçkin her insanın kalbine taht kursun. Bir başkan düşünün köyleri ile beraber bütün nüfusu 10 bin olan bir diyarda 50 bin kişilik fotokamp etkinliği yapsın. Bir başkan düşünün Büyükşehir Belediyelerinin yapamayacağı kültürel etkinliklerin mimarı olsun.
Bütün bu sayılanlardan sonra bence Arapgir insanının pratik zekâsının, girişimciliğinin ve çözüm odaklı çalışma prensibinin karşılığı Sayın Başkan Cömertoğlu'dur denilebilir. Bir Örnek Olay olarak Sayın Başkan Haluk Cömertoğlu takdim edilebilir.
Aromatik bitkilerden ticari değeri olan üretimleri kurmuş olduğu ar-ge düzenin sonucu olması belki de Başkanın Arapgir'in makûs talihini yenecek sonuçlar ortaya çıkaracaktır. Bütün bunların yanı sıra Arapgir Yemek kültürünü coğrafi işaret belgeleri alınması ve kurulan üretim üsleri ile bütün Dünyaya tanıtacak faaliyetlerin içine girmesi çok anlamlı girişim örnekleridir.
Sonuçta bir diyar için böyle bir belediye başkanı çok önemli bir şans olarak ifade edilebilir. Bu şansı Arapgirlilerin kullanıp Başkanlarının arkasında sağlam durmaları ile ödüllendirilmeleri gereklidir.
Dünyada dört kıtada gezmiş ve akademik faaliyetler yapmış bir sosyolog olarak yapılan faaliyetlerin küçümsenmeyecek bir başarı hikâyesi olduğunu bizzat gözlemiş durumdayım. Başkan Cömertoğlu örneğinde bir yerel otoritenin çok zor bulunacağı inancındayım. Neden? Hem projeler geliştirip başaran, hem halk ile sürekli iç içe olan, hem kendi nefsinden çok diyarını düşünen Başkan portresi çok zor tanık olunabilecek bir olgudur.
Arapgir'in her sorunu çözülmüş ancak tek bir sorununa dokunulamamıştır. O da nedir? Malatya Yolu. Bu çok acil bir eylem planı olarak hayata geçirilmelidir. Malatya'ya erişimin Elazığ'a erişimden zor olması en çok Malatya'nın ayıbıdır. Daha düzgün standartlarda bir devlet yolu Arapgir'in en doğal hakkıdır. Malatya için de gelişme ivmesini arttıracak bir gerekçe olur. Bunun hemen sonrasında Arapgir ve çevredeki ilçeleri Yazıhan ve Medik üzerinden Havalimanına ulaştıracak bir standardı üst düzey olan yola daha ihtiyaç vardır. Eğer bu yolu Karayolları yapamayacaksa Malatya Büyükşehir Belediyesi Araapgir-Arguvan-Yazıhan-Medik-Havalimanı şeklinde inşa etmelidir. Malatya'nın Kuzey ilçeleri ve çevre illerdeki ilçeler il dışında ve yurt dışında çok fazla insana sahiptir. Bu olguya göre Malatya havalimanı daha fazla kullanılan havalimanı olur. Bu iki hamleyi Malatyalılar ve Arapgirliler merkezi rolle çabucak gerçekleştirmelidir. Bunlar, gelişmeyi daha üst seviyelere çıkaracak hamleler olacaktır.
Arapgir insanının dünyadaki bütün güzel örneklerini de memleketlerine daha fazla getirip götürmenin de yolu bu iki önemli yol projesinden geçmektedir. Projesi var olan bu yolların gerektiğinde Karakaya Barajı üzerindeki köprülerle desteklenmesi de bal kaymak olur. İşin büyük finali tamamlanmış olur.
Artık kısır çekişmeler bırakılıp memleketin daha fazla kalkınması ve güçlenmesinin vakti gelmiş geçiyor bile!
Prof. Dr. Mustafa TALAS
Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi