Fendoğlu'dan Malatya ve Elazığ için ortak soru önergesi

Fendoğlu Çevre ve Sehircilik Bakanı Murat KURUM'un cevaplandırması üzerine verdiği soru önergesinde ;

“Çimento Fabrikalarının canlı ve cansız hayata birçok olumsuz etkisi bulunmaktadır. İnsan, hayvan ve bitki sağlığının olumsuz yönde etkilenmesinin yanı sıra ağır tonajlı yoğun araç trafiği, yolların sürekli olarak bozulmasına sebep olmaktadır. Bu durum da trafikte aksamalar yaşanmasına ve vatandaşlarımızın araçlarında maddi hasarlar oluşmasına sebep olmaktadır.

Çimento fabrikalarından çevreye yayılan en önemli kirleticiler, çimento imalatı sırasında çimento kliniklerini yakmak için kullanılan döner fırınlarında meydana gelen gazlar (kükürt dioksit (SO2), karbon monoksit (CO), azot oksit (NOx)) ile öğütülmüş ve kısmen kalsine olmuş kireçtaşı ve çimento tozundan oluşmaktadır. Çimento kaynaklı baca tozları, bitki yapraklarının üst yüzeyinde birikerek yaprak renklerinin solmasına, bitkinin ışık alımını/gaz alışverişini engelleyerek, hastalıklı bir hal almasına neden olmaktadır. Ayrıca fabrikalardan çıkan baca tozları toprağın havalanmasını ve drenajını bozarak, fiziksel ve kimyasal özelliğinde değişimler ile birlikte biyo çeşitliliğin azalmasına neden olmaktadır.

Çimento fabrikalarının çıkardığı zararlı atıklar, mevcut potansiyel yerüstü ve yeraltı su kaynaklarını kirlettiğinden bu kaynakların içme ve tarımsal sulama suyu olarak kullanılmasını olumsuz yönde etkilemektedir. Bu fabrikaların çevresinde yapılan tarımsal faaliyetlerde, ürün ve verim kayıpları ile beraber tarımsal üretim de azalmaktadır.

Elazığ'da şehir merkezinde faal olarak çalışan Altınova Çimento Fabrikası (Çimentaş) ilimiz halkını tedirgin etmektedir. Vatandaşlarımız ilimizde faaliyet gösteren bu “fabrikanın şehir dışına taşınması” nı istemektedir.

Fabrika yetkililerince, toz ve gaz salınımının filtreleme metotları ile kontrol altında tutulduğu ifade edilse de filtre sisteminde yaşanan arıza ya da elektrik kesintisi sebebi ile filtre sisteminin devre dışı kalması bacadan yoğun şekilde toz ve gaz çıkışına sebep olmaktadır.

Malatya Battalgazi İlçesi Bulgurlu Mahallesi 5403 Ada 1 Nolu parselde özel sektör firması tarafından yapılması planlanan Hazır Beton Santrali çevresinde tarım arazileri, bu alana yakın yerleşim yerleri ve doğal tabiat parkı, Kredi Yurtlar Kurumu Yurt yerleşkesi , İnönü Üniversitesi Kampüs alanı ve Malatya Şehir Stadı gibi birçok alanın bulunması nedeniyle ticaret, sosyal hayat ve tarımsal üretim alanlarının olumsuz yönde etkilenebileceği ön görülmektedir.

Üretimin olumsuz unsurlarının canlı ve cansız hayatını etkilemeyecek bir sahada yapılmasını sağlamak, şehrimiz vatandaşlarına lütfumuz değil; insani görevimizdir.

Yukarıda belirtilen bu sorunların çözümüne yönelik;

1. Ülkemizde kaç tane şehrin içinde faal olarak üretim yapan çimento fabrikası bulunmaktadır? Bugüne kadar şehir içlerinde faaliyet gösteren çimento fabrikalarından kaç tanesi şehrin dışına taşınmıştır?

2. Elazığ'da şehir merkezinde 200 dekarlık bir arazi üzerinde faal olarak çalışan Altınova Çimento Fabrikasının (Çimentaş) şehir dışına taşınması ile ilgili Bakanlığınızca yürütülen bir çalışma var mıdır? Bu fabrikanın taşınması için ne tür tedbirler alınacaktır?

3. Çimento fabrikasının bulunduğu bölgede yaşayan vatandaşlarda yoğun olarak ne gibi hastalıklar görülmektedir?

4. Çimento fabrikasının bulunduğu bölgede tarımsal verimlilik nasıl etkilenmiştir? Bölgede hangi tarımsal ürünler yetiştirilmektedir? Tarımsal ürünlerin yıllara göre verimlilik oranı ne şekilde değişmiştir?

5. Çimento fabrikasında çalışan kişilerde hangi mesleki hastalıklar görülmektedir? Meslek hastalığına yakalanan işçi sayısı kaçtır? Hangi aralıklarla işçiler sağlık taramasından geçirilmektedir?

6. Malatya'da kurulması düşünülen Hazır Beton Santralinin ÇED raporu alınmış mıdır?

7. Hazır Beton Santrali yapılması düşünülen alanda Malatya'da bulunan müdürlüklerden (Tarım İl Müdürlüğü, Orman İşletme Müdürlüğü, Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü vb.) gerekli izinler alınmış mıdır?

8. Beton Santrali için gerekli olan su kaynağı nereden karşılanacaktır? Eğer su kaynağı olarak yer altı su kaynakları kullanılacak ise gerekli sondaj izinleri alınmış mıdır? Kurulacak Hazır Beton Santralinde yapılacak çökertme havuzu var mıdır? Var ise mevzuatlara uygun mudur? Çökertme sonrası biriken suyun drenajı nereye ve nasıl yapılacaktır?

9. Kurulması planlanan bu Hazır Beton Santrali Silolarında uygun filtreleme sistemi bulunmakta mıdır?”