Beyaz Et Üreticileri, üretici sayımız 14.800 işletmeden 12.500'e Düştü

Merkez Birliğimiz kurulduğu 2 yıldan beri üretici sorunlarının en aza indirilmesi ve gelirin tabana yayılması için mücadele etmektedir. Ülkemizin içinden geçtiği bu hassas dönemde , üretici sayımız 14.800 işletmeden 12.500 işletmeye kadar düşmüş ve her geçen gün daha da azalmaktadır.

Geçtiğimiz yıllarda sektör bileşenlerinin genel olarak bir kriz içinde olması üretici ayağında da ciddi sıkıntılar yaratmış kümeslerin ardı ardına kepenk indirmesine sebep olmuştur. O dönemde sanayi kesiminde ki sıkıntılardan dolayı ciddi zararlar edilmesine karşın üretime devam edilmiş ve iyi günlerin geleceği umuduyla değişik finans kaynakları kullanılarak zararına da olsa sektör ayakta tutulmaya çalışılmıştır. Fakat gelinen noktada bütün uyarılarımıza rağmen kulaklarını sektör sorunlarına tıkayan sektör bileşenleri ve bakanlık temsilcileri sektörün tekelleşmesinin temellerini atmaya başlamıştır.

Geçen yıl beyaz et fiyatları 28 TL'ye kadar yükselmiş ve bu yılda yükseliş başlamış maalesef nerede duracağı kestirilememektedir. Bu güne kadar ciddi şekilde zararına üretim yapan üreticiler iyi günlerin gelmesini beklemiş ve bu günlerde yarasını sarmaya çalışırken, maalesef geçen yıl ve bu yıl ciddi şekilde kar eden sektörün sanayici kesimi, üreticisine bu iyileştirmeleri yansıtmamış üretici zarar etmeye devam etmektedir.

Son bir yıl içerisinde ciddi şekilde girdi kalemlerinde %70'e yakın artış olan üreticiye sanayicinin yaptığı zam %3,5 seviyesinde basamak basamak yapılmakta, adeta üreticinin nabzı tutulmakta, sadece yaşayacak kadar ayakta kalmasına müsaade edilmektedir. Başlı başına bu bile sanayicinin iyi niyetli olmadığının bir göstergesidir.

Şuan ülkemizde günlük yaklaşık 7bin ton kanatlı üretimi vardır. Şuan ki ülke koşullarında yaklaşık 1 kg tavuk eti üretimi için harcanması gereken para yaklaşık 8 TL iken bugün tavuğun ortalama 11 TL seviyesinde satış fiyatı vardır. Buda sanayi kesiminin günlük ortalama şuan itibari ile 20 milyon civarında kar ettiğini ve bu gelirin ülkemizde 7/8 büyük işletme tarafından paylaşıldığını göstermektedir. Bunun karşılığında ortalama 1 kg tavuğun üretimi için 0,86 TL para harcayan üretici bunun karşılığında ortalama 0,68 TL gelir elde etmektedir.

Üretici bu arada ki farklı karşılamak için işçilik, sigorta gibi birçok kalemden tasarruf etmeye çalışmakta tabiri caizse çalmaktadır. Bakan ve bakanlık bürokratlarının da bu konuyu bilmelerine rağmen üretici lehine hiçbir şey yapmamaları adeta ‘'Zulmü bilip de ona karşı durmayan zulme ortaktır.'' Sözünü akla getirmektedir. Hele ki bu kurum sektörü düzenleme yetkisi olan bakanlık ise bu acımızı daha da katlamaktadır. Bütün bu sıkıntılarımızı bilen bakanlık yetkilileri her görüşmemiz de haklılığımızı dile getirmekte fakat karşılığında hiçbir şey yapmamaktadır.

Son 3/4 yıl içerisinde ülkemizde 7/8 entegrenin üretimi çeşitli sebeplerden dolayı sonlandırılmasına rağmen, bakıldığında ülke genelinde beyaz et üretimi her yıl ortalama %7,8 büyümektedir. Bu entregreler üretimden çıkmasına rağmen ülkemizde üretimin artması ülke üretiminin tekelleşmeye gittiğinin bir göstergesidir. Bu da gelecek için hem üretici adına hem de beyaz et tüketicisi adına ciddi bir tehlike olarak önümüzde durmaktadır.

Bütün bu olumsuz gelişmelerden sonra özellikle Malatya ve Elazığ bölgesinde ki sıkıntılı üreticilerimiz için geliştirilen ‘Kendin Üret Kendin Pazarla' modeli için yapılan proje 26 Şubat 2019 tarihinde Malatya vekillerimiz ve bizzat bakanımız projeye medya önünde onay vermiştir. Sonra bugüne kadar proje hakkında halen oyalama taktiklerinin kullanılması ve projenin Türkiye için bir rol model olmasının önüne mi geçilmeye çalışılmaktadır, sorusunu gündeme getirmektedir.

Son yıllarda Samsun, Sakarya, Balıkesir, Malatya, Elazığ, Manisa, İzmir'de ve son olarak da Adana ve Mersin'de firmaların batmasından dolayı üreticimizin sanayicilerden tahsil edemediği ve bundan sonra da edemeyeceği para miktarı yaklaşık 145 Milyon TL'dir. Zaten zor durumda olan üretici bu paraları alamayarak daha da zor durumda kalmıştır.

Bugün Balıkesir'de bölgede ki diğer iller ile birlikte yapılan bu toplantı , bütün sorunların giderilmesi için yapılacak çalışmalara çağrı niteliğindedir. Bunun peşinden önümüzde ki hafta Manisa'da ve sonra ki her hafta ülkemiz de üretimin yoğun olduğu diğer 5 ilde toplantılar yapılacak ve çözüm aranacaktır. Bir gelişme kaydedilemez ise 6. Ve son toplantı Türkiye'de ki bütün üreticilerin katılımı ile Ankara'da yapılacaktır.

Sanayi kesiminde toplam yaklaşık 77 Milyon TL günlük işlem hacmi olan sektör bilinmelidir ki 7 den daha büyüktür. Bu sektörün emekçisi olan üreticiler artık hakkını almak için gereken mücadeleyi vermeye hazırdır. Herkes şapkasını önüne koymalı sektörü hak ettiği seviyeye getirmek için gereken çalışmalar yapılmalıdır.

Biz üreticiler olarak bugüne kadar üzerimize düşeni yaptık bundan sonra da yapacağız. Sadece hakkımızın ve emeğimizin karşılığını talep ediyoruz. Bunun için de yetkilileri göreve davet ediyoruz. Lütfen şunu unutmayın bu üretici bu güne kadar kendi göbeğini keserek yaşamasını bilmiştir. Bundan sonrada yaşadığı atmosfere göre hareket etmesini çok iyi bilir. Ülke ekonomisinin durumunu gören ve calıştıgı firmalara zarar vermek istemeyen bir üretici topluluğu olduğumuz göz önünde tutarak sabır etmeye çalışan üreticinin sabır taşı catlamadan duruma mudehale edilmesi gerekliligini ısrarlarla vurguluyor , üyelerimize ve üreticilerimize hayirlı üretimler diliyorum.

Saygılarımla,

Türkiye Kanatlı Hayvan Eti Üreticileri

Merkez Birlik Başkanı

ABDULLAH KOÇ