ABD ve Türkiye arasında şaşırtan rakam
ABD'nin Türkiye'deki varlığı ve alacağı 58.1 milyar dolar iken Türkiye'nin ABD'de varlığı ve alacağı 56.7 milyar dolar
Türkiye ile vize krizi yaşayan ABD'nin Borsa İstanbul'daki hisselerinin, aldıkları Türkiye devlet tahvillerinin, doğrudan yatırımlarının ve bankalar ile şirketlere verdiği borçların toplam tutarı 58.1 milyar dolara ulaşıyor. Türkiye ise devlet ve özel sektör olarak 56.7 milyar dolarlık ABD varlığına sahip.
Son dönemlerde önce Kuzey Irak'taki devlet yapılanması ardından konsolosluk görevlisinin gözaltına alınması ile zirveye çıkan Amerika Birleşik Devletleri ile Türkiye'nin yaşadığı gerilim öncelikle finans piyasalarında etkisini gösteriyor. Gazete Habertürk'ten Rahim Ak'ın haberine göre ABD doları vize krizi öncesi 3.58 düzeyindeyken bir ara Asya piyasalarında 3.92'lerden bile işlem gördü. Kur dün 3.65'in hafif üstünde seyretti. Borsa İstanbul'da da vize krizi ile sert dalgalanma gerçekleşti. Endeks ekim ayı başında 110 binli seviyeleri aşmışken vize krizinin başladığı gün yüzde 2.3 gerileyerek 99 bin 210 puana kadar indi. Tahvil faizleri yüzde 12.43'e kadar fırladı. Tüm bunların altında yatan neden ise uluslararası alanda yaşanan siyaset kaynaklı endişe olurken ABD ve ABD vatandaşları ve fonlarının Türkiye'deki yatırımlarının varlığı da bu endişeleri katladı. Peki ABD'li şirketlerin fonların ve vatandaşların Türkiye'de ne kadar varlığı bulunuyor?
29.4 MİLYARI BORSA VE TAHVİLDE PARK ETMİŞ
Öncelikle ABD kökenli fonları ve vatandaşların Borsa İstanbul'daki yatırımlarının tutarı Merkezi Kayıt Kuruluşu rakamlarına göre 73.1 milyar lira yani yaklaşık 20.8 milyar dolar. Bu rakam yabancıların toplam 52 milyar lira olan varlıklarının neredeyse yarısının ABD kaynaklı olduğunu ortaya koyuyor. Borsada en fazla hisse varlığı bulunan ikinci ülke ise 9 milyar dolar ile İngiltere. Merkez Bankası'nın Uluslararası Yatırım Pozisyonu rakamlarına göre ABD'liler Türkiye'nin iç borçlanma senetlerinden yani bono ve tahvillerinden toplam 8.7 milyar dolarlık varlık taşıyor. Türkiye tahvillerinden yabancı ülke fon ve vatandaşlarının taşıdığı toplam varlık 33.2 milyar doları buluyor.
TÜRKİYE'NİN ABD'DE VARLIĞI VE ALACAĞI 56.7 MİLYAR DOLAR
Türklerin ise ABD'de 454 milyon dolar tahvil ve 301 milyon dolar ise hisse senedi yatırımı bulunuyor. Türklerin ABD'deki doğrudan yatırımı 1 milyar 625 milyon dolara ulaşmış durumda. Türk vatandaşlarının diğer ülkelerdeki doğrudan yatırım tutarı 31 milyar dolar düzeyinde. ABD, Jersey, Malta ve Lüksemburg gibi vergi cennetlerini çıkarsak Türkler'in en fazla doğrudan yatırım yaptığı ülke. İkinci ise 1.3 milyar dolar ile Almanya. Diğer yandan Türkiye'nin rezerv para olarak gördüğü dolar yatırımı yapmak için aldığı ABD Hazine tahvillerinin tutarı 54.3 milyar dolar civarında.
TÜRKİYE EUROBOND TAHVİLİNİ DE ONLAR ALIYOR
Türkiye Hazine'sinin iç borçlanma için çıkardığı tahvillerden yabancılara satılanların yüzde 26'sını da ABD'liler almış. Ayrıca Türkiye Hazine'sinin çıkardığı Eurobond borçlanmasında da ABD'liler varlık sahibi ancak bu rakam henüz belli değil.
DOĞRUDAN YATIRIMDA İKİNCİ
ABD'lilerin Türkiye'de yaptığı doğrudan yatırım tutarı da Ekonomi Bakanlığı verilerine göre 2002 ile 2017 arasındaki 15 yılda 11.3 milyar dolar oldu. Bu tutar Hollanda'nın ardındın Türkiye'ye en çok doğrudan yatırım yapan ülkenin ABD olduğunu gösteriyor. Hatta Hollanda'dan gelen yatırımın büyük bölümünün bu ülkede genel merkezi olan diğer ülke şirketleri olduğu düşünüldüğünde ABD'nin Türkiye'ye en fazla doğrudan yatırım yapan ülke olduğunu söyleyebiliriz. ABD bankaları ve fonlarının bankalara ve özel sektöre verdiği borç tutarı da 19.9 milyar dolar. Bu alanda en fazla borç veren ülke Birleşik Krallık gibi görünse de bir çok ABD'li banka bu ülkede oluşturulan konsorsiyumlar aracılığı ile kredi sağladığı için ABD'nin payı daha yüksek olabilir.
KAYNAKHABERTÜRK