25 Aralık Gaziantep Kurtuluş Günü
Doç.Dr.Devrim Alkaya
Geçen yıl Gaziantep'te duzenlenen Ekoloji Zirvesi bilimsel etkinliğine katılıp bir sunum yapmıştım. Bu süreçte Gaziantep'i gezip görme fırsatım olmuştu. Gaziantep'te en cok ilgimi çeken eski mahallelerini korumaları, tarihe verdikleri değer ve anılarını müze haline getirmiş olmalarıydı. Özellikle Zeugma müzesi ve Gaziantep Savunması Panorama müzesinden ayrılmakta güçlük çekmiştim.
Bugün 25 Aralik. Gaziantep için çok özel bir gün. Bu özel günü öncelikle kutluyorum. Gaziantep'in kurtuluşu ile bilgilerisizlerle paylaşayım.
17 Aralık 1918´de İngilizler Antep´e girmiştir. Bir yıl süren bu işgale Fransızlar tepki göstermiş, 1918 Eylül´ünde yapılan İngilizlerin Musul üzerindeki Nezaret Hakkın dan vazgeçmeleri ile önce Suriye daha sonra Antep, Urfa ve Maraş boşaltılmıştır.
Bunun ardından Fransızlar 29 Ekim 1919´da Kilis´i,
5 Kasım 1919´da Antep´i işgal ettiler.
1920 yılının başında ise ünlü Antep Savunması başlamış oldu.
1 Nisan 1920´de başlayan Gaziantep savunması 11 ay sürdükten sonra açlık yüzünden sona ermiştir.
Savunma süresince Fransızlar şehre 70.000 mermi atmış, 6.317 Antepli şehit olmuştur.
Bu olağanüstü savunma sonunda Türkiye Büyük Millet Meclisi 6 Şubat 1921 tarihli toplantısında Antep´e "Gazi" unvanını vermiştir.
15 Mart 1921 tarihinde Londra´da Türk Dışişleri Bakanı ve Fransız delegasyonu Antep, Adana ve çevrelerinin Türklere geri verilmesi hususunda mutabakat sağlamıştır.
Nitekim bu antlaşma Ankara Antlaşması ile son şeklini almış ve 25 Aralık 1921´de son Fransız askeri Antep´ten ayrılmıştır.
Her yıl 25 Aralık Antep’in kurtuluş günü olarak kutlanmaktadır.
Gaziantep Panorama müzesini gezerken Büyük Savunma ve kurtuluşu anlattım. Youtube dan programi izleyebilirsiniz. Ben anlatırken, müzeyi gezerken çok duygulandım. Gaziantepliler her türlü övgüyü hakediyorlar. Ülkemiz kolay kazanılmadı. Bunu müzede bir kez daha hissettim. Tüm şehit ve gazilerimizin ruhları şad olsun. Minnetle, saygıyla anıyorum.
Doç.Dr. Devrim Alkaya
İnş.Yük. Müh.& Kamu Yöneticisi