2024 yılı ve Aralık ayı üretici market fiyatları
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, 2024 yılı ve Aralık ayı üretici market fiyatları ile girdi fiyatlarında yaşanan değişimleri
- Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, 2024 yılı ve Aralık ayı üretici market fiyatları ile girdi fiyatlarında yaşanan değişimleri yaptığı görüntülü basın açıklamasında değerlendirdi.
Üretici ile market arasındaki fiyat farklılıklarını her yıl olduğu gibi bu yıl da Ülkemizin dört bir yanından Ziraat Odaları aracılığıyla alınan veriler doğrultusunda değerlendirdiklerini belirten Bayraktar, açıklamasını şöyle sürdürdü;
“Yaptığımız değerlendirmeler sonucunda; 2024 yılında markette takip edilen 41 ürünün 40’ında fiyat artışı, 1 üründe fiyat azalışı oldu.
2024 yılında, fiyatı en fazla artan ürün markette beyaz lahana, üreticide mandalina, fiyatı en fazla düşen ürün markette ve üreticide patates oldu.
Geçen yıla göre bu yıl markette en fazla fiyat artışı yüzde 179,1 ile beyaz lahana da görüldü. Beyaz lahanadaki fiyat artışını, yüzde 135 ile mandalina, yüzde 115,2 ile patlıcan ve pırasa, yüzde 98,5 ile limon izledi.
Geçen yıla göre bu yıl markette fiyatı en fazla düşen ürün ise yüzde 16 ile patates oldu.
2024 yılında, üreticide takip edilen 33 ürünün 29’unda fiyatlar artarken, 4 üründe fiyat düşüşü yaşandı. Geçen yıla göre bu yıl, üreticide en fazla fiyat artışı yüzde 276,5 ile mandalinada görüldü. Mandalinadaki fiyat artışını yüzde 270,4 ile karnabahar, yüzde 166,2 ile beyaz lahana, yüzde 153 ile pırasa izledi.
Geçen yıla göre bu yıl, üreticide en fazla fiyat düşüşü yüzde 59,8 ile patateste görüldü. Patatesteki fiyat düşüşünü yüzde 20,7 ile zeytinyağı, yüzde 9,4 ile Antep fıstığı, yüzde 3,6 ile kuru kayısıda görüldü.
Bu yıl patates üretiminde yüzde 21,1 oranında artış görüldü. Bu üretim artışı özellikle patateste yıllık bazda üretici fiyatlarının geçen senenin altında kalmasına neden oldu. Zeytinyağı, Antep fıstığı ve kuru kayısıda ürün arzında artış yaşandı ve fiyatlar geçen senenin altına düştü.”
Aralık ayı üretici-market fiyat değişimi
“Aralık ayında üretici ve market arasındaki fiyat farkı en fazla yüzde 312,3 ile limonda görüldü. Limondaki fiyat farkını, yüzde 300,8 ile patates, yüzde 270 ile portakal, yüzde 237,2 ile havuç takip etti.
Limon 4,1 kat, patates 4 kat, portakal 3,7 kat, havuç 3,4 kat fazlaya markette satıldı. Üreticide 7 lira olan limon 30 liraya, 4 lira olan patates 18 liraya, 10 lira olan portakal 37 liraya, 11 lira olan havuç 37 liraya satıldı
Aralık ayında fiyatı en fazla artan ürün; markette beyaz lahana, üreticide patlıcan olurken, fiyatı en fazla düşen ürün; markette karnabahar, üreticide patates oldu.”
Market Fiyatları
“Aralık ayında markette 41 ürünün 24’ünde fiyat artışı, 17’sinde fiyat azalışı görüldü.
Aralık ayında markette fiyatı en fazla artan ürün yüzde 75,6 ile beyaz lahana oldu. Beyaz lahanadaki fiyat artışını yüzde 43 ile patlıcan, yüzde 30,2 ile yeşil soğan ve yüzde 16,6 ile marul takip etti.
Markette fiyatı en çok azalan ürün ise yüzde 35,5 ile karnabahar oldu. Karnabahardaki fiyat düşüşünü yüzde 13,6 ile domates, yüzde 7,6 ile sivribiber, yüzde 6,3 ile kabak izledi.”
Üretici Fiyatları
“Aralık ayında üreticide 33 ürününün 15’inde fiyat artışı olurken, 9’unda fiyat düşüşü görüldü. 9 üründe ise fiyat değişimi olmadı.
Aralık ayında üreticide en çok fiyat düşüşü yüzde 27,9 ile patateste görüldü. Patatesteki fiyat düşüşünü yüzde 25,3 ile portakal, yüzde 11,2 ile limon ve yüzde 11,1 ile mandalina izledi.
Üreticide en fazla fiyat artışı yüzde 89,2 ile patlıcanda görüldü. Patlıcandaki fiyat artışını yüzde 44,5 ile yeşil soğan, yüzde 42,3 ile beyaz lahana, yüzde 31,6 ile karnabahar takip etti.”
Üretici fiyat değişiminin nedenleri
“Üreticide patlıcan fiyatındaki artışın sebebi ürün arzındaki azalmadır. Arzın düşmesi ve talebin artması üreticide yeşil soğan, beyaz lahana ve karnabaharda da fiyatların yükselmesine sebep oldu.
Sera üretiminde kış döneminde birim alandan alınan verimin azalması, kışlık sebzelerde geçen yıl üretici fiyatlarının düşük olması ve maliyetlerinin de yükselmesi üretim alanlarını daralttı.
Seracılığın yoğun olarak yapıldığı kıyı şeritlerimizde ve kışlık sebzelerin yoğun ekilişlerinin olduğu bölgelerde meydana gelen doğal afetler üretimi olumsuz etkileyerek üretici fiyatlarının artmasına sebep oldu.
Patateste bu yıl rekoltenin yüksek olmasından kaynaklanan arzdaki artış fiyatların düşmesine neden oldu. Ödemiş patatesinde hasat başladı. Ancak tüccar ürün alımı yapmıyor. Nevşehir ve Niğde’de de durum aynı olunca patates üreticilerimiz bu yıl rekoltenin yüksek olması sebebiyle ellerindeki patatesin bozulmadan devlet tarafından alınmasını istiyor.
Tarım Kredi ve Toprak Mahsulleri Ofisinin devreye girerek, doğrudan üreticiden alım yapması sağlanmalıdır.
Kuru soğanda üreticilerimiz ürününü satacak alıcı bulamıyor. Alım satımın olmaması nedeniyle fiyatlar geriliyor.
Limon, portakal ve mandalinada erkenci çeşitlerin yanı sıra yeni sezonla birlikte depoluk ürünün çıkmasıyla üretici fiyatları düşüş gösterdi. Halen limonda talebin az olması nedeniyle üreticilerimiz ürününü satmakta zorlandığı için erkenci çeşitler dalında kaldı.”
Aralık ayı aylık ve yıllık girdi fiyatlarında yaşanan değişimler ARALIK AYI ÜRÜNLER Fiyat (TL/kg) Fiyat Farkı (Yüzde) Üretici Hal Pazar Market Hal/ Üretici Pazar/ Üretici Market/ Üretici Limon 7,33 20,50 25,00 30,22 179,7 241,1 312,3 Patates 4,42 12,10 17,32 17,72 173,8 291,9 300,8 Portakal 10,00 28,80 32,50 37,00 188,0 225,0 270,0 Havuç 11,00 20,80 25,00 37,09 89,1 127,3 237,2 Mandalina 16,00 30,20 38,33 50,80 88,8 139,6 217,5 Kuru Kayısı 135,00 403,00 403,70 198,5 199,0 B. Lahana 14,64 21,50 28,75 40,80 46,8 96,3 178,6 Antep Fıstığı 240,00 658,00 658,58 174,2 174,4 Nohut 31,56 52,00 85,00 85,95 64,8 169,3 172,3 Maydanoz (adet) 5,92 8,10 11,25 16,07 36,9 90,1 171,6 Kuru İncir 170,00 458,00 458,99 169,4 170,0 Kuru Fasulye 33,29 47,00 85,00 85,07 41,2 155,3 155,5 Yeşil Soğan (Demet) 23,30 29,79 40,00 57,70 27,9 71,7 147,7 Yeşil Mercimek 29,33 50,00 72,00 72,34 70,5 145,5 146,6 Marul (adet) 21,83 34,80 37,92 52,82 59,4 73,7 141,9 Pırasa 21,71 29,10 39,58 52,47 34,0 82,3 141,6 Fındık (iç) 244,00 579,00 579,91 137,3 137,7 Kırmızı Mercimek 22,94 45,00 53,00 53,22 96,2 131,0 132,0 Kabak 23,00 32,20 39,23 50,88 40,0 70,6 121,2 Kuru Üzüm 110,00 239,00 239,70 117,3 117,9 Ispanak 26,07 27,00 37,08 53,88 3,6 42,2 106,7 Patlıcan 45,40 58,70 63,73 85,96 29,3 40,4 89,3 Elma 23,40 25,40 34,31 42,84 8,5 46,6 83,1 Kuru Soğan 10,75 15,02 18,47 19,61 39,7 71,8 82,4 Sivri Biber 46,17 50,50 65,83 79,99 9,4 42,6 73,3 Salatalık 30,44 38,60 47,50 52,35 26,8 56,0 72,0 Pirinç 41,60 46,00 70,00 70,47 10,6 68,3 69,4 Dana Eti 353,85 583,57 64,92 Kuzu Eti 452,56 736,46 62,73 Domates 36,83 45,50 51,94 55,14 23,53 41,02 49,71 Zeytinyağı 227,50 330,21 45,15 Yumurta 4,31 5,50 6,10 27,61 41,53 Karnabahar 41,67 44,50 52,00 52,66 6,80 24,80 26,38 Beyaz peynir 257,23 Kaşar peyniri 323,58 Yoğurt 54,27 Tereyağ 380,54 Mısırözü yağı 84,17 Ayçiçek yağı 68,45 Tavuk Eti 97,13 Toz şeker 41,91
“Ziraat Odalarımız aracılığıyla girdi piyasalarından aldığımız fiyat verilerine göre; Aralık ayında, Kasım ayına göre amonyum nitrat yüzde 12,3, ÜRE gübresi yüzde 9,2, DAP gübresi yüzde 2,7, 20.20.0 kompoze gübresi yüzde 2,6, amonyum sülfat gübresi yüzde 1,8 oranında arttı.
Geçen yılın Aralık ayına göre son bir yılda amonyum sülfat gübresi yüzde 35,2, DAP gübresi yüzde 29, ÜRE gübresi yüzde 28,6, amonyum nitrat yüzde 27,7, 20.20.0 kompoze gübresi yüzde 19,5 oranında arttı.
Aralık ayında Kasım ayına göre süt yemi yüzde 1,8, besi yemi yüzde 1,6, son bir yılda süt yemi yüzde 26,1, besi yemi ise yüzde 25,5 oranında arttı.
Tarım ilacı fiyatları geçen aya göre yüzde 6,8 oranında artarken, yıllık yüzde 34,3 oranında artış gösterdi.
Elektrik fiyatları yıllık olarak yüzde 30,4 oranında arttı. Mazot fiyatları aylık yüzde 0,5 oranında azalış gösterirken, yıllık bazda yüzde 18 oranında arttı.”
ARALIK AYI MARKET Market Fiyatı (TL/kg) Değişim (Yüzde) ÜRÜNLER 25 Kasım 2024 29 Aralık 2024 25 Kasım 2024/ 29 Aralık 2024 B. Lahana 23,24 40,80 75,6 Patlıcan 60,09 85,96 43,0 Yeşil Soğan (Demet) 44,32 57,70 30,2 Marul (adet) 45,30 52,82 16,6 Y. Fasulye 86,47 98,75 14,2 Kuru Üzüm 217,05 239,70 10,4 Havuç 33,71 37,09 10,0 Fındık (iç) 539,64 579,91 7,5 Pırasa 49,02 52,47 7,0 Yumurta (adet) 5,74 6,10 6,3 Nohut 82,02 85,95 4,8 Elma 41,19 42,84 4,0 Limon 29,18 30,22 3,6 Ispanak 52,02 53,88 3,6 Mısırözü yağı 81,53 84,17 3,2 Kuzu Eti 715,12 736,46 3,0 Dana Eti 567,21 583,57 2,9 Beyaz peynir 253,03 257,23 1,7 Yoğurt 53,46 54,27 1,5 Mandalina 50,24 50,80 1,1 Kaşar peyniri 320,45 323,58 1,0 Kuru Fasulye 84,41 85,07 0,8 Tereyağı 377,72 380,54 0,7 Kuru Kayısı 401,52 403,70 0,5 Tavuk Eti 96,98 97,13 0,2 Yeşil Mercimek 72,47 72,34 -0,2 Pirinç 71,28 70,47 -1,1 Zeytinyağı 336,16 330,21 -1,8 Kuru İncir 467,46 458,99 -1,8 Ayçiçek yağı 70,60 68,45 -3,1 Kuru Soğan 20,23 19,61 -3,1 Portakal 38,30 37,00 -3,4 Toz şeker 43,52 41,91 -3,7 Maydanoz (adet) 16,70 16,07 -3,7 Salatalık 54,69 52,35 -4,3 Antep Fıstığı 693,00 658,58 -5,0 Patates 18,69 17,72 -5,2 Kırmızı Mercimek 56,17 53,22 -5,2 Kabak 54,31 50,88 -6,3 Sivri Biber 86,56 79,99 -7,6 Domates 63,79 55,14 -13,6 Karnabahar 81,63 52,66 -35,5
ARALIK AYI ÜRETİCİ Üretici Fiyatı (TL/kg) Değişim (Yüzde) ÜRÜNLER 25 Kasım 2024 29 Aralık 2024 25 Kasım 2024/ 29 Aralık 2024 Patlıcan 24,00 45,40 89,2 Yeşil Soğan (Demet) 16,13 23,30 44,5 B. Lahana 10,29 14,64 42,3 Karnabahar 31,67 41,67 31,6 Marul (adet) 17,08 21,83 27,8 Domates 32,80 36,83 12,3 Pırasa 19,64 21,71 10,5 Pirinç 38,30 41,60 8,6 Ispanak 24,64 26,07 5,8 Kuzu Eti 432,34 452,56 4,7 Yumurta (adet) 4,13 4,31 4,4 Dana Eti 346,73 353,85 2,1 Kabak 22,60 23,00 1,8 Maydanoz (adet) 5,83 5,92 1,4 Elma 23,10 23,40 1,3 Kuru Fasulye 33,29 33,29 0,0 Nohut 31,56 31,56 0,0 Kırmızı Mercimek 22,94 22,94 0,0 Yeşil Mercimek 29,33 29,33 0,0 Kuru Kayısı 135,00 135,00 0,0 Kuru Üzüm 110,00 110,00 0,0 Kuru İncir 170,00 170,00 0,0 Fındık (iç) 244,00 244,00 0,0 Antep Fıstığı 240,00 240,00 0,0 Sivri Biber 46,25 46,17 -0,2 Zeytinyağı 228,75 227,50 -0,5 Salatalık 31,60 30,44 -3,7 Havuç 11,50 11,00 -4,3 Kuru Soğan 11,50 10,75 -6,5 Mandalina 18,00 16,00 -11,1 Limon 8,25 7,33 -11,2 Portakal 13,38 10,00 -25,3 Patates 6,13 4,42 -27,9
YILLIK MARKET Ay Sonu Market Fiyatı (TL/kg) Değişim (Yüzde) ÜRÜNLER 29 Aralık 2023 29 Aralık 2024 29 Aralık 2022/ 29 Aralık 2023 B. Lahana 14,62 40,80 179,1 Mandalina 21,61 50,80 135,0 Patlıcan 39,94 85,96 115,2 Pırasa 24,38 52,47 115,2 Limon 15,22 30,22 98,5 Yeşil Soğan (Demet) 30,29 57,70 90,5 Sivri Biber 42,39 79,99 88,7 Karnabahar 28,82 52,66 82,7 Portakal 20,78 37,00 78,1 Ispanak 30,83 53,88 74,8 Fındık (iç) 339,15 579,91 71,0 Marul (adet) 31,41 52,82 68,1 Kuzu Eti 445,76 736,46 65,2 Kuru İncir 300,63 458,99 52,7 Kuru Üzüm 157,92 239,70 51,8 Elma 28,50 42,84 50,3 Domates 37,06 55,14 48,8 Havuç 25,54 37,09 45,2 Dana Eti 405,73 583,57 43,8 Salatalık 36,66 52,35 42,8 Tereyağ 280,35 380,54 35,7 Yeşil Mercimek 54,13 72,34 33,6 Beyaz peynir 193,36 257,23 33,0 Kuru Soğan 14,78 19,61 32,6 Kuru Kayısı 307,34 403,70 31,4 Yumurta 4,66 6,10 30,9 Mısırözü yağı 64,47 84,17 30,6 Nohut 66,39 85,95 29,5 Kaşar peyniri 250,59 323,58 29,1 Antep Fıstığı 527,47 658,58 24,9 Ayçiçek yağı 54,88 68,45 24,7 Yoğurt 44,23 54,27 22,7 Tavuk Eti 79,28 97,13 22,5 Pirinç 57,56 70,47 22,4 Maydanoz (adet) 13,50 16,07 19,0 Toz şeker 35,74 41,91 17,3 Kırmızı Mercimek 46,12 53,22 15,4 Zeytinyağı 293,03 330,21 12,7 Kuru Fasulye 75,59 85,07 12,5 Kabak 45,50 50,88 11,8 Patates 21,09 17,72 -16,0
YILLIK ÜRETİCİ Ay Sonu Üretici Fiyatı (TL/kg) Değişim (Yüzde) ÜRÜNLER 29 Aralık 2023 29 Aralık 2024 29 Aralık 2023/ 29 Aralık 2023 Mandalina 4,25 16,00 276,5 Karnabahar 11,25 41,67 270,4 B. Lahana 5,5 14,64 166,2 Pırasa 8,58 21,71 153,0 Kuru Soğan 4,31 10,75 149,4 Limon 3,00 7,33 144,3 Marul (adet) 9,29 21,83 135,1 Yeşil Soğan (Demet) 9,93 23,30 134,6 Patlıcan 19,38 45,40 134,3 Sivri Biber 20,50 46,17 125,2 Ispanak 12,43 26,07 109,8 Kuru Üzüm 60,00 110,00 83,3 Portakal 5,5 10,00 81,8 Domates 20,38 36,83 80,8 Salatalık 18,13 30,44 68,0 Kuzu Eti 275,07 452,56 64,5 Elma 15,00 23,40 56,0 Kuru İncir 115,00 170,00 47,8 Dana Eti 260,84 353,85 35,7 Yumurta 3,23 4,31 33,4 Kırmızı Mercimek 17,50 22,94 31,1 Maydanoz (adet) 4,68 5,92 26,5 Havuç 9,00 11,00 22,2 Fındık (iç) 200,00 244,00 22,0 Pirinç 35,00 41,60 18,9 Kuru Fasulye 29,10 33,29 14,4 Yeşil Mercimek 26,40 29,33 11,1 Nohut 29,44 31,56 7,2 Kabak 22,13 23,00 4,0 Kuru Kayısı 140,00 135,00 -3,6 Antep Fıstığı 265,00 240,00 -9,4 Zeytinyağı 286,87 227,50 -20,7 Patates 11,00 4,42 -59,8
GİRDİ FİYATLARI Gübreler (TL/Ton) 2023 Aralık 2024 Kasım 2024 Aralık Kasım 2024-Aralık 2024 Değişim (%) Aralık 2023- Aralık 2024 Değişim (%) Amonyum Sülfat %21 7.470 9.928 10.102 1,8 35,2 Amonyum nitrat %26 8.759 9.961 11.185 12,3 27,7 ÜRE 13.349 15.717 17.167 9,2 28,6 DAP 19.535 24.539 25.202 2,7 29,0 20.20.0 13.322 15.518 15.921 2,6 19,5 Mazot (TL/Litre) 37,74 44,73 44,52 -0,5 18,0 Yemler Besi yemi (TL/ton) 9.224 11.393 11.574 1,6 25,5 Süt yemi (TL/ton) 9.983 12.370 12.593 1,8 26,1 Zirai ilaçlar Deltametrin EC 25g/L) 630 792 846 6,8 34,3 Elektrik (krş/kwh) 256,46 334,48 334,48 0,0 30,4
Bakmadan Geçme
