Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelik Yayımlandı.

14/01/2015 tarihli ve 6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanuna dayanılarak hazırlanan Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelik 05/06/2018 tarihli ve 30442 Resmî Gazetede yayımlandı.

Taşınmaz ticaretine ilişkin usul ve esasların düzenlenmesi amacıyla hazırlanan Yönetmelik ile getirilen düzenlemeler şu şekildedir:

Taşınmaz Ticareti Yetki Belgesi ile Yapılacak

Taşınmaz ticareti işletmesi adına yetki belgesi alan tacirler ile esnaf ve sanatkârlar tarafından yapılacak. Yetki belgesi, taşınmaz ticareti yapılan işletmenin bulunduğu yerdeki ticaret il müdürlüğü tarafından Taşınmaz Ticareti Bilgi Sistemi üzerinden verilecek.

Yetki belgesi verilirken; meslek odasına kayıtlı olma, gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olma, on sekiz yaşını doldurmuş olma, iflas etmemiş veya iflas etmiş olsa bile itibarı yerine gelmiş olma, belirli suçlardan hüküm giymemiş olma, ticaret ve sanat icrasından hükmen yasaklanmamış olma gibi şartlar aranacak.

Aynı zamanda, gerçek kişi tacirler ile esnaf ve sanatkârların kendileri, ticaret şirketleri ile diğer tüzel kişi tacirlerin temsile yetkili kişilerinden en az biri, şubelerde şube müdürü ve taşınmaz ticareti yapılan işletmelerde çalıştırılan pazarlama ve satış personelinin mesleki yeterlilik belgesine sahip olması zorunlu olacak. Ortaöğretim ve yükseköğretim kurumlarının taşınmaz ticareti ile ilgili alanlarından veya bunlara denkliği kabul edilen yurt dışındaki öğretim kurumlarından mezun olanlarda ise bu şart aranmayacak.

Bu sayede, taşınmaz ticaretinin belirli nitelikleri haiz olan tacirler ile esnaf ve sanatkârlar tarafından yapılması, bu işle iştigal eden kişilerin mesleki itibarının korunması, taşınmaz ticaretinin güvenli bir ortamda yapılması, bu meslekte nitelikli insan kaynağı yaratılması ve taşınmaz ticareti yapılan işletmelerde hizmet kalitesi ile tüketici memnuniyetinin arttırılması sağlanacak.

Taşınmaz Ticaretinde Belirli İlke ve Kurallara Uyulacak

Taşınmaz ticaretiyle iştigal edenler mesleğini icra ederken belirli ilke ve kurallara uygun hareket edecek. Bu kapsamda, taşınmaz ticaretine yönelik hizmet verilen işletmede taşınmaz ticaretine konu hizmetler dışında ticari faaliyette bulunulamayacak, verilen hizmet nedeniyle edinilen bilgi ve belgeler yetkilendirme sözleşmesinde belirtilen esaslar dışında açıklanamayacak ve kullanılamayacak, hizmet sunulurken ahlaka uygun, adil, dürüst, özenli ve makul bir şekilde hareket edilecek ve hizmet verilen kişilerin menfaatlerine aykırı hiçbir davranışta bulunulamayacak. Bu ilke ve kurallara aykırı hareket edilmesi durumunda yetki belgesi iptal edilecek.  

İlk defa belirlenen mesleki davranış kuralları, taşınmaz ticaretiyle iştigal edenler için yol gösterici bir rehber niteliğini haiz olacak.

taşınmaz Ticareti Belirli Sözleşme ve Belgeler Düzenlenerek Yapılacak

Yönetmelikte, taşınmaz ticaretine yönelik hizmetlerin iş sahibi ile taşınmaz ticaretiyle iştigal eden işletme arasında yazılı şekilde yapılan yetkilendirme sözleşmesine dayanılarak verilmesi; işletmenin verdiği alım satıma aracılık hizmeti sonucunda alım satıma aracılık sözleşmesinin, kiralamaya aracılık hizmeti sonucunda ise kiralamaya aracılık sözleşmesinin düzenlenmesi, alım satımına veya kiralanmasına aracılık edilen taşınmazın alıcı veya kiracıya gösterilmesi hizmetinin her bir taşınmaz için ayrı ayrı taşınmaz gösterme belgesi düzenlenmesi suretiyle verilmesi kurala bağlandı.

Diğer yandan, taşınmaz ticaretiyle iştigal eden işletmelerin, yetkilendirme sözleşmesinde yer alması koşuluyla, hizmetin ortak verilmesi konusunda başka işletmelerle ortak çalışma yürütebilmeleri hizmet ortaklığı sözleşmesinin düzenlenmesi şartına bağlandı.

Ayrıca, sözleşme ve belgelerde yer alması gereken bilgiler belirlendi. Bu sayede, tarafların hak ve yükümlülüklerini açık bir biçimde bilmeleri sağlanarak mağduriyetlerin önüne geçilecek.

Taşınmaz Ticareti Kapsamında Alınacak Hizmet Bedeli Kurala Bağlandı

İşletmelerin hizmet bedeline hak kazanması, taşınmaz alım satımının tapu siciline tescili veya iş sahibi ile kiracı arasındaki kira sözleşmesinin kurulması, alım satım ve kiralama dışındaki hizmetlerde ise ilgili sözleşmenin kurulması şartına bağlandı.

Bu çerçevede, alım satım işlemlerinde hizmet bedeli oranı alım satıma aracılık sözleşmesinde yer alan satış bedelinin katma değer vergisi hariç yüzde dördünden; kiralama işlemlerinde ise hizmet bedelinin kiralamaya aracılık sözleşmesinde yer alan kira bedelinin katma değer vergisi hariç bir aylık tutarından fazla olamayacak.

Ayrıca hizmet bedeli iş sahibi ile alıcı veya kiracı arasında aksi yazılı olarak kararlaştırılmadıkça eşit olarak paylaştırılacak.

Taşınmazı gösterme hizmeti karşılığında herhangi bir ücret talep edilmemesi kurala bağlanırken bunun tek istisnası taşınmaz ticaretiyle iştigal eden işletmenin bulunduğu ilçe sınırı dışında verdiği taşınmaz gösterme hizmeti olacak ve bu durumda sadece ulaşım masrafı talep edilebilecek.

Taşınmaz Ticareti Yapılan İşletmeler Belirli Fiziksel Özelliklere Sahip Olacak

Taşınmaz ticareti yapılan işletmelerin belirli fiziksel şartları sağlaması gerekecek ve bu yerler standarda kavuşacak.

Taşınmaz ticareti yapılacak işletmelere işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilmeden önce Yönetmelikte belirtilen şartları taşıyıp taşımadıkları hususu işyeri açma ve çalışma ruhsatını vermeye yetkili belediye veya il özel idareleri ile diğer idareler tarafından kontrol edilerek bu şartları taşımayan işletmelere ruhsat verilmeyecek.

Taşınmaz ticaretiyle iştigal edilen işletmelerin niteliklerinin belirlenmesi sayesinde hizmet kalitesi ve tüketici memnuniyeti arttırılacak.

Taşınmaz Ticareti Bilgi Sistemi Oluşturulacak

Taşınmaz ticaretinin takip ve kontrolünün sağlanması amacıyla Bakanlık tarafından Taşınmaz Ticareti Bilgi Sistemi oluşturulacak. Yetki belgesi verilmesi, askıya alınması, yenilenmesi ve iptal edilmesi işlemleri anılan Bilgi Sistemi üzerinden gerçekleştirilecek.

Sistem sayesinde taşınmaz ticaretinin mevzuata uygun olarak yürütülmesi ve bu ticarete ilişkin güncel ve güvenilir bilginin temin edilmesi, işlemlerin kısa süre içinde ve güvenilir bir biçimde yapılabilmesi sağlanacak.

Düzenlemelere Uyum İçin Süre Tanındı

Hâlihazırda gelir veya kurumlar vergisi kaydı bulunan ve meslek odasına kayıtlı olarak taşınmaz ticaretiyle iştigal eden gerçek veya tüzel kişi tacirler ile esnaf ve sanatkârlar, faaliyetlerine devam edebilmek için durumlarını Yönetmelikte öngörülen şartlara uygun hale getirerek on sekiz ay içinde yetki belgesi alacak. Bu kişilerde lise mezunu olma şartı ile faaliyette bulundukları işletmenin adresini değiştirmedikleri sürece Yönetmelikte öngörülen fiziksel şartlar aranmayacak.

Halihazırda taşınmaz ticaretiyle iştigal eden, gelir veya kurumlar vergisi kaydı ile meslek odası kaydı bulunan ve halk eğitim merkezleri ya da Milli Eğitim Bakanlığınca yetkilendirilen meslek odalarınca verilen eğitim sonucunda taşınmaz ticareti ile ilgili sertifika almış olan tacirler ile esnaf ve sanatkârlarda mesleki yeterlilik belgesi şartı aranmayacak. Bu sayede, taşınmaz ticaretiyle iştigal eden tacirler ile esnaf ve sanatkârların kazanılmış hakları korunacak.