Vali Toprak, Kayısı Araştırma Enstitüsünde

Vali Mustafa Toprak, Kayısı Araştırma Enstitüsünde TÜBİTAK projesi çerçevesinde proje gelişimi çerçevesinde kurulan kayısı yıkama, gruplandırma, islimleme ve kurutma entegre sisteminde incelemelerde bulunarak yetkililerden bilgi aldı. Kayısı Araştırma Enstitüsü Müdürü Abdullah Erdoğan ve yetkililer ile birlikte sistemi yerinde inceleyen Vali Toprak’a sistemin çalışması ve avantajları hakkında açıklamalarda bulunuldu. Vali Toprak’a ilk olarak sistemin başlangıcı olan kayısıların yıkanması ve gruplandırılması hakkında bilgiler verildi. Toplanan yaş kayısıların yürüyen palet üzerinde el değmeden fıskiyeler ile yıkanması ve sonrasında ızgaralar marifeti ile büyüklüklerine göre gruplandırıldığı ve ızgaralardan boyutlarına göre ayrılan kayısıların tekerlekli ve raflı kasalara alındığı bunlarında bir ton kapasiteli kükürtleme odasına bu şekilde yerleştirildiği ifade edildi. Gıda Mühendisi Bülent Öztürk, Kükürtleme odasında kükürt’ün geleneksel uygulamaların aksine içeride değil de dışarıda yakıldığını ve sadece kükürt gazının içeriye verildiği, böylelikle de kükürt ün kayısılar üzerinde eşit oranda dağıldığını, homojen kükürtlemenin 4 saatte sağlandığı ve kükürt dioksit oranının 200 ppm i aşmadığını söyledi. Geleneksel usulde yapılan kükürtleme de ise bu rakamın 700 ila 1 000 ppm arasında ya da daha fazla oranda olduğunu bununda ihracat açısından olumsuzluğa yol açtığını belirtti. Kükürtleme sonrası döner sistemli kurutma bölümüne alınan kayısının 24 saatlik bir süre içerisinde burada kurutulduğu ve çekirdeğinin çıkartılmasını müteakiben tekrar 24 saatlik bir kurutma işlemine daha tabi tutulduğu belirtildi. Sistem yanında bulunan geleneksel sistem kükürtleme binasında da incelemelerde bulunan Vali Toprak’a Ziraat Mühendisi Kadir Öztürk, burada yapılan kükürtleme işlemi hakkında bilgiler verirken dezavantajları hakkında da bilgilendirmelerde bulundu. Ziraat Mühendisi Öztürk geleneksel sistemde kükürt dioksit oranının ayarlanamadığını ama entegre sistemde bunun ayarlanabildiğini belirtti. Sistemin bir parçası olan Güneş Enerjisi Su Isıtma Panelleri hakkında da Enstitü Müdürü Erdoğan’dan bilgiler alan Vali Toprak verilen bilgiler için ilgililere teşekkür etti.       Vali Toprak, incelemelerinin sonunda sistemin büyük avantajlar sağladığını ilk olarak üreticilerin sadece kayısıyı yetiştireceklerini, boyutlandırma, kükürtleme, kurutma gibi işçilik ve zaman isteyen işlemlerle uğraşmayacağını belirtti. Üreticinin sadece kayısıyı toplayarak bu entegre sisteme getireceğini söylerden bu sitemin sayısının da ilerleyen zamanlarda arttırılacağını ama öncelikle TÜBİTAK projesi çerçevesinde iki firmanın otomatik çekirdek çıkarma makinesinin geliştirilmesi üzerinde çalışmalarını sürdürdüğünü, bu yıl sonu itibariyle de çalışmalar tamamlandığı taktirde o makinenin de sisteme entegre edilmesiyle sistemin tam anlamı ile çalışmaya başlayacağını belirtti. Vali Toprak, sistemin tamamlanmasıyla ve sistemin sayısının arttırılmasıyla kayısının üretici tarafından toplanarak sistemin kurulduğu işletmelere getirileceğini, ilgili işletmede yıkanacağını, gruplandırılacağını, kükürtleme işleminin yapılacağını, çekirdeğinin çıkartılarak tekrar kurutulmasının ardından 3-4 gün içerisinde tekrar üreticiye verileceğini yada istendiği burada pazarlama talebine göre hijyenik bir ortamda paketlenerek pazara sunulabileceğini söyledi. Üreticinin kayısı toplamasının ardından kendi imkânları ile bir haftada ya da daha fazla sürede kükürtleme ve çekirdek çıkarma işleminin asgariye indirileceğini, hava şartlarına göre değişen kurutma süresinin 48 ila 72 saat arasına düşürüleceğini, yağmurdan, çamurdan etkilenmeden ürün bozulmadan yada zarar görmeden hijyenik bir şekilde kaliteli bir kuru kayısı elde edileceğini ve tüm bunların yanı sıra islimleme sonrası yapılan işçilik giderlerinin de asgariye indirilmesi ve kaliteli kuru kayısı elde edilmesiyle üreticinin kazancının artacağını söyledi. Vali Toprak, burada kurulu olan Güneş Enerjisi Su Isıtma Panelleri yerine Güneş Enerjisi Elektrik Panelleri kurulmasıyla hem elektrik üretimi sağlanması, hem bu elektriğin suyun ısıtılmasında ve sistemin elektrik enerjisin karşılanmasında kullanılmasının yanı sıra sezon sonundan sezon başına kadar da üretilen elektriğin idari binaların ihtiyaçlarının karşılanmasında kullanılabileceğini belirterek bu konuda çalışma yapılması talimatını verdi. İncelemelerinin ardından enstitüde üretilen kayısı çeşitlerini de inceleyerek bunlar hakkında da bilgi alan Vali Toprak Enstitü yetkililerine ve çalışanlarına teşekkür ederek çalışmalarında başarılar dileyip buradan ayrıldı.