MEB İstatistikleri AKP İktidarının Eğitimdeki Yıkımı Ortaya Koydu

Hatem DENKTAŞ Eğitim İş Malatya Şube Başkanı

2017-2018 Örgün Eğitim İstatistikleri, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yayınlandı. Açıklanan verilere göre; eğitimde yıllardır acil çözüm bekleyen sorunları bir tarafa bırakan Milli Eğitim Bakanlığı, dini eğitimi yaygınlaştırmış; laik, bilimsel, kamusal, çağdaş eğitimden hızla uzaklaşılmıştır. 

Yayınlanan istatistikler, siyasi iktidarın, eğitim sistemimizi bir yandan gericileştirme öte yandan da tam bir işletme mantığıyla ticarileştirme ve yerelleştirme çalışmalarını hızla sürdürdüğünü ortaya koymuştur.

 

Okulöncesi Eğitim Gözden Çıkarıldı

Zorunlu ilköğretime başlama yaşının bir yıl erkene alınması, okulöncesi eğitimin zorunlu eğitimin dışına çıkarılması çocuğun gelişim ve eğitimine ilişkin olumsuz sonuçlarını kısa sürede ortaya çıkarmıştır.

2011-2012 eğitim öğretim yılında, 5 yaş grubunda okulöncesi eğitimde okullaşma oranı % 65,69 iken, 2012-2013 eğitim öğretim yılında bu oran % 39,72’ye düşmüş, 2013-2014 eğitim öğretim yılında ise ilkokula başlama yaşının 66 aydan 69 aya çekilmesi nedeniyle bir önceki yıla göre çok az bir artışla 42,54’e çıkmıştır. 2016-2017 eğitim öğretim yılında 5 yaş grubu çocukların yüzde 58.79’u okul öncesi eğitim almış bu yıl ise çok az bir artışla yüzde 66.88’de kalmıştır. Okulöncesi eğitimde okullaşma oranı, 4+4+4 düzenlemesiyle birlikte gerilemiştir. 

Okul öncesi eğitimde, okul öncesi çağdaki öğrencilerin zorla ilkokula kaydedilmesi nedeniyle okul ve öğrenci ve öğretmen sayılarında da azalma meydana gelmiştir. 4+4+4 uygulamasından önce 2011-2012 eğitim öğretim yılında 28.625 olan okul öncesi eğitim veren okul sayısı, 2015-2016 eğitim öğretim yılında 27.793’e düşmüştür. 2017-2018 eğitim öğretim yılında ise çok az bir artışla 31 bin 246 olmuştur.

Okulöncesi Eğitimde Okul, Öğrenci ve Öğretmen Sayıları (Resmi+Özel)

 

Eğitim Yılı

Okul

Öğrenci

Toplam

Öğrenci Kız

Öğrenci

Erkek

Öğretmen

2011/'12

  28.625

 1.169.556

562.504

607.052

55.883

2012/'13

  27.197

 1.077.933

515.754

562.179

62.933

2013/'14

  26.698

 1.059.495

504.301

555.194

63.327

2014/’15

  26.972

 1.156.661

549.414

607.247

68.038

2015/’16

27.793

1.209.106

575.757

633.349

72.228

2016/’17

28.891

1.315.854

627.337

688.517

76.384

2017/’18

31.246

1.501.088

718.442

782.646

84.257

 

 

Kaynak: Milli Eğitim İstatistikleri, Örgün Eğitim 2017/2018

 

Okullaşma Oranı Düştü

Eğitimin temel sorunlarından biri olan okullaşma oranlarındaki yetersizlik çözülememiş bir sorun olarak ortada durmaktadır. İstatistiklere göre, ilkokul ve ortaokulda okullaşma oranlarında çok ciddi bir düşüş yaşanmıştır. 2013-2014 eğitim öğretim yılında okullaşma oranı ilkokullarda yüzde 99.57 iken, bu yıl bu oran yüzde 91.54’e düşmüştür. 2013-2014 eğitim öğretim yılında yüzde 99.61 olarak gerçekleşen kız çocuklarının okullaşma oranı ise yüzde 91.68’e gerilemiştir.

Geçtiğimiz yıl yüzde 95.68 olan ortaokullarda okullaşma oranı bu yıl 94.47’ye düşerken, ortaöğretimde yüzde 83.58 oldu.

 

Derslik Başına Düşen Öğrenci Sayısı Yüksektir

MEB’in istatistikleri, derslik başına düşen öğrenci sayısının geçen yıllara göre az da olsa düşmekle birlikte, özellikle göç alan illerde hala ortalamanın üstünde kalabalık sınıflar bulunduğunu ortaya koymuştur. Resmi okullara baktığımızda, ilkokullarda derslik başına düşen öğrenci sayısı ortalama 21, ortaokullarda 24, liselerde ise 21’dir.

 

Çocuk İşçiliğin Önü Açıldı

MEB istatistikleri, son yıllarda sermayenin kalifiye ve ucuz işgücü ihtiyacına bağlı olarak meslek liselerinin sayısında da artış olduğunu ortaya koymuştur. Türkiye genelindeki toplam 11 bin 783 lisenin yaklaşık yarısı yani 4 bin 461’i mesleki ve teknik lisedir.

Eğitimde 4+4+4 öncesinde, 2011-2012 eğitim öğretim yılında Türkiye’de sadece 45 özel meslek lisesi varken, son dört yıl içinde kamu kaynaklarıyla yapılan doğrudan destek ve teşvikler sonucunda özel meslek lisesi sayısı ise 383’e çıkmıştır.  

            Bu okullarda okuyan öğrenciler daha öğrencilik yıllarından itibaren düşük ücretle işçi olarak çalıştırılmaktadır. “Meslek Lisesi Memleket Meselesi” sloganıyla sermayenin resmi kurumlarla düzenlediği kampanyalar, özel meslek lisesi açacak iş adamlarına öğrenci başına 8 bin liraya varan teşvik verilmesi bütün bunlar ucuz, nitelikli çocuk işçiler yaratmak içindir.

 

Eğitim sistemi sermayenin çıkarları doğrultusunda şekillendirildi

MEB istatistiklerine göre ülke genelinde, 65 bin 568 okul bulunuyor. 4+4+4 düzenlemesi öncesi 2011-2012 eğitim öğretim yılında 4 bin 664 özel okulda 535 bin 788 öğrenci eğitim görürken, geçtiğimiz yıl 9 bin 555 özel okulda, 1 milyon 204 bin 963 öğrenci eğitim görmüştür. Bu yıl ise 11 bin 694 özel okulda 1 milyon 351 bin 712 öğrenci eğitim gördü.  

 

Eğitim kademesi                                                                                             

Okul/   Kurum                  

Öğrenci Sayısı

Öğretmen Sayısı

Derslik

Toplam                         

 

Erkek                                                                                 

Kadın                                                    

Toplam     

Toplam

Örgün eğitim toplamı                                                                                                                  

  65.568

 17.885.248

9.231.077

8.654.171

1.030.130

686.800

Örgün Eğitim (Resmi)                                                                                        

  53.870

14.946.713

7.604.228

7.342.485

880.673

568.645

Örgün Eğitim (Özel)                                                                              

  11.694

1.351.712

739.791

611.921

149.457

118.155

 

 

Özel okulların sayısı, 2011-2012 eğitim öğretim yılına göre üç katı oranında artmıştır. Ortaya çıkan tablo, AKP hükümetinin eğitim sistemini sermaye sınıfının çıkarları doğrultusunda nasıl şekillendirdiğini ve eğitim sistemindeki ayrışmayı gözler önüne sermektedir. MEB’in istatistikleri, özel okulları doğrudan kamu kaynaklarıyla destekleyen AKP’nin eğitimi kamusal bir hizmet olmaktan çıkarma amacını ortaya koymaktadır.

 

İmam Hatip Okullarındaki Artış Sürmektedir

4+4+4 düzenlemesiyle birlikte imam hatip ortaokullarının yeniden açılması ve birçok genel lisenin imam hatip lisesine dönüştürülmesiyle, imam hatip okullarında inanılmaz bir artış yaşanmıştır.

MEB’in istatistiklerine göre Türkiye genelinde 2012-2013 eğitim öğretim yılında 1.099 olan imam hatip ortaokulu sayısı geçtiğimiz yıl 2.777’ye, bu yıl 3.286’ya; 708 olan imam hatip lisesi sayısı ise geçtiğimiz yıl 1.408’e, bu yıl 1.605’e çıktı.

İmam hatip lisesi öğrenci sayısı 627 bin 503, imam hatip ortaokulu öğrenci sayısı ise 723 bin 108 oldu. Geçen yıla göre ortaokul ve lise ile birlikte imam hatipli sayısı 1 milyon 291 bin 426’dan 1 milyon 350 bin 611’e yükseldi. Bu sayı AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılında 71 bin 100’idi.

Yine imam hatip ortaokullarında görev yapan öğretmen sayısı 31 bin 530’dan 39 bin 356’ya; derslik sayısı ise 22 bin 532’den, 25 bin 163’e çıkmıştır. Derslik ve öğretmen ihtiyacının had safhaya ulaştığı ülkemizde imam hatiplerin öğretmen kadrosu bakımından avantajlı olması dikkat çekicidir.

 

Ortaöğretimde öğrenciler açık liseye yönlendiriliyor

AKP hükümeti tarafından 4+4+4 düzenlemesi “zorunlu eğitimin 12 yıla çıkarılması” girişimi olarak sunuldu. Oysa MEB’in 2015-2016 istatistikleri ortaöğretim çağındaki çocukların örgün eğitimden koparak açık liseye yönlendiğini ortaya koymuştur. İstatistiklere göre, mesleki açıköğretim lisesi de dahil olmak üzere açıköğretim lisesinde okuyan toplam öğrenci sayısı geçtiğimiz yıl 1.287.249 iken bu yıl 1.395.621’e çıkmıştır. Bu sayı 4+4+4 düzenlemesi öncesi 2011-2012 eğitim öğretim yılında 940 bin 268’di.

Açıköğretim ortaokulunda kayıtlı 191 bin 202 öğrenci sayısını da dikkate aldığımızda, toplam 1 milyon 586 bin 823 öğrenci örgün eğitimden kopmuştur.

İstatistiklere göre geçtiğimiz yıl 541 bin 408 kız öğrenci açıköğretim liselerinde okurken bu yıl bu sayı 582 bin 549’a çıkmıştır. Kız öğrenciler 4+4+4 eğitim sistemiyle birlikte örgün eğitim dışına itilmiştir. Ortaya çıkan tablo zorunlu eğitimin fiilen 4 yıla indirildiğinin göstergesidir.

 

Taşımalı eğitim uygulamasındaki artış sürmektedir

6287 Sayılı Yasa hazırlanırken ileri sürülen en önemli gerekçelerden biri de kesintisiz 8 yıllık eğitim nedeniyle kırsal kesimde pek çok köy okulunun işlevsiz kaldığı, fizikî şartların yetersiz olduğu, yatılı bölge okullarına ya da taşımalı eğitim merkezi olan okullara öğrencilerin taşınması için tahsis edilen servislerin uzun mesafeleri kat ettiği ve öğrencilerin bu yolculukta çektiği eziyetler olarak ileri sürülmüştü.

Ayrıca kırsal bölgelerdeki ailelerin küçük kızlarını bu şartlardaki taşımalı eğitime

vermeleri konusunda ciddi şikâyetleri olduğunu ve bu uygulamanın okullaşma, özellikle

de kız çocuklarının eğitimi adına sorunlara kaynaklık ettiği ifade edilmişti. Oysa 2017-2018 eğitim öğretim yılında taşımalı eğitim artarak devam etmiştir.  

2012-2013 eğitim öğretim yılında taşınan öğrenci sayısı 801 bin 708’di. 2013-2014 eğitim öğretim yılında toplam 23 bin 880 okul, 10 bin 551 merkez okula taşınırken taşınan ilkokul ve ortaokul öğrenci sayısı 825 bin 90’a çıkmıştır. 2016-2017 eğitim öğretim yılında, 43 bin 466 okul 11 bin 906 merkez okula taşınmaktayken, taşınan öğrenci sayısı ise 817 bin 799’di. 2017-2018 eğitim öğretim yılında ise toplam 43 bin 405 okul, 12 bin 55 merkez okula taşınmaktadır. Taşınan öğrenci sayısı ise 810 bin 35’tir.

 

SONUÇ

Eğitim sisteminin karşı karşıya kaldığı sorunlar, 4+4+4 eğitim sisteminin uygulamaya konulmasının ardından bugün içinden çıkılamaz hale getirilmiştir. 

Bilim insanlarının ve eğitim örgütlerinin uyarıları dikkate alınmadan, yeterli hazırlık ve altyapı çalışmaları yapılmadan uygulamaya geçirilen 4+4+4 düzenlemesi eğitim sistemimizde yıkımın adı olmuştur. Eğitim biliminin en temel ilkelerine aykırı düzenlemelerde ısrarını sürdüren Milli Eğitim Bakanlığı, eğitimi niteliksizliğe, düzensizliğe ve kaosa sürükleyerek çocuklarımızın geleceği ile oynamaya devam etmektedir. 

Ülkenin geleceğini akıl, bilim ve sanatın değil, dogma, hurafe ve inançların belirleyeceği bir toplumsal yapının oluşumuna zemin oluşturacak 4+4+4 düzenlemesi, yetişecek kuşaklara, ülkemize ve ulusumuza daha fazla zarar vermeden kaldırılmalı; zorunlu ve kesintisiz 13 yıllık (1+12) bilimsel, laik ve demokratik bir eğitim yapılması için hızla çalışmalar başlatılmalıdır.

Bakmadan Geçme