Bakan Tüfenkci, Habertürk canlı yayınında konuştu

Bakan Tüfenkci, EKK sonrası açıklanan kararlar, esnafa yönelik yapılan çalışmalar ve sicil affı hakkında önemli açıklamalarda bulundu.   Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, Habertürk canlı yayınında Aysun Torun’un sorularını yanıtladı. Başbakan Binali Yıldırım’ın dün açıklamış olduğu EKK’da alınan kararları ve bu kararların piyasalardaki yansımalarını, esnafa yönelik yapılan çalışmaları ve esnafa sicil affı getirilmesi hakkında değerlendirme ve açıklamalarda bulunan Bakan Tüfenkci’nin konuşması şöyle: Tedbir paketi piyasada nasıl yankı buldu? Bundan sonra neler bekleniyor? Piyasaların beklediği bir tedbir paketi idi ve piyasaların beklentisinin de üzerinde gayet olumlu tepkiler aldık. Özellikle reel sektörden, kobilerden, parakendecilerden ve esfanlarımızdan ciddi anlamda olumlu tepkiler aldık ve herkes teşekkür etti. İnanıyorum ki bu olumlu hava piyasalara da olumlu şekilde yansıyacak ve canlandıracak çünkü bu paketten önce piyasalarda genel anlamda bir durgunluk olduğunu ifade ediyorlardı. Bir dokunuş gerektiğini söylüyorlardı. İşte o dokunuşu da dün Başbakanımız açıkladı ve bu açıklama ile beraber inşallah kısa vadede bu tedbirler hayata geçecek ve iç piyasanın canlandırılması noktasında önemli bir görev ve işlev yapmış olacak. Büyük bir kesim piyasalardaki bu durgunluğun bir hareketliliğe dönmesi gerektiğini ifade ediyordu. Almış olduğumuz ve açıklamış olduğumuz tedbirlerle bu hareketliliği yakalayacağımıza inanıyorum. Dolardaki dalgalanmayı nasıl yorumluyorsunuz? Bu toplantıyı ve açıklamayı sadece döviz piyasaları üzerindeki oynaklığı gidermeye yönelik kısa vadede bir önlem olarak algılanmışsa o şekilde değildi. Çünkü biz reel sektöre yönelik bir çalışma yapmıştık ve reel sektördeki durgunluğu hareketlendirme adına yapmıştık. Bununla beraber hem iç piyasayı hem de dış piyasayı ihracatı artıracak tedbirleri açıkladık. Tabii bu oynaklık tam açıklamanın yapıldığı saatlerde Avrupa Merkez Bankasının avroya yönelik varlık alımını daraltmaya gideceğini açıklaması ile bir oynaklık oluştu. Ama zaman içerisinde göreceksiniz bugün düşmeye başladı. Zaman içerisinde dövizde piyasa şartlarına gelmiş olacak. Kamuda tasarruf tedbirleri Başbakanımız önemli bir hususun altını çizdi dedi ki biz bütün bunları bütçe dengesi içerisinde yapacağız. İlave borçlanmalar yapmadan ilave bir vergi koymadan bunu gerçekleştireceğiz dedi. Bir kısım tedbirleri de bütçe içerisindeki kesintiler yani direk tasarrufa yönelik tedbirler. Bu tedbirlerin önemli bir kısmı da verimsiz alandaki işlerin verimli alanlara aktarılması ile gerçekleştirilecek. Kamudaki taşıt alımlarını personel alımlarını dikkat ederseniz dün de orada ifade edildi. Biz toplam kamudaki güvenlik yargı da dahil olmak üzere 60 binle sınırladık. Ve 5 bini sadece diğer açıktan atama şeklinde, biz bütün ihraçlara rağmen yeni alımları da sınırladık. Yeni alımlar yapmadan sınırladık. Bu önemli bir tasarruf. Yeni bina alımlarına sınırlamalar getirdik. Yine kamulaştırmalar da dahil bir takım sınırlamalar getirdik. Dolayısıyla buralara giden özellikle temsillerde ağırlamalarda ve diğer organizasyonlarda da kamu olarak belli oranlarda tasarrufa gideceğiz ve bu kesin olarak talimatlandırıldı. Her Bakan da kendi Bakanlığı bünyesinde ciddi anlamda takip edecek ve Başbakanlığımız da bunu koordine edecek. Ciddi rakamlar 4-5 milyarlık bir tasarruf bekliyoruz. Bu tasarrufları biz daha da artırarak özellikle verimsiz alandaki yatırımları verimli alana çekmeyi istiyoruz. Daha somut olarak diyelim ki SSK, 500 bin işçisinin SSK priminin devlet tarafından karşılanması yönünde açıklama yaptı. Bunun karşılanmasını buralara kaydırarak yapacağız. Tasarruflar büyümeye engel olacak mı? Başbakanımızın geçen haftaki ve bu haftaki açıklamalarını dikkate aldıysanız bir şeyin altını çizdik, denildi ki: “Yatırımlardan hiçbir şekilde taviz vermeyeceğiz” Yani öngördüğümüz yatırımları hem zamanında yapacağız hem de yatırım bütçesini kısmayacağız. Biz zaten 2017 yılında yatırım bütçesini artırdık. Dolayısıyla burada yatırımlardan bir kısıntı gerçekleşmeyecek. Sadece cari harcamalarda az önce ifade ettiğim gibi çeşitli organizasyonlardaki giderler, fuzuli taşıt alımları, fuzuli lojman ve kamu binaları buralardan kesintilere gidilecek. Yoksa yatırımlardan asla. Küçük esnafa yönelik teşvikler Herhalde gözden kaçtı. 64. Ve 65. Hükümet döneminde AK Parti hükümetleri döneminde esnaflara çok ciddi yatırımlar yapıldı ve imkanlar sağlandı. Gerek vergisel anlamda gerek Bağkur anlamında. Faizsiz kredilerde çok önemli destekler var. Örneğin KOBİ’lere 50 bin TL 3 yıl vadeli, 1 yıl ödemesiz 2 yıl geri ödemeli faizsiz kredi imkanı getirdik. Bu uygulama direk olarak küçük esnaf ve işletmelerimize getirilen bir imkan. Yine herhalde gözden kaçtı, esnaf ve küçük tacirlerimize 3 ay SSK primini erteleme imkanı getirdik. Diyelim ki yanında 10 kişi çalışan küçük işletmelere de bir imkan olacak. Yanında 1000 kişi veya 5000 kişi çalıştıran büyük işletmelere de bir imkan olacak, perakende sektöründe çalışan esnaflarımıza da bir imkan olacak. Onların da yanında 50 kişi çalışıyorsa 3 aylık SSK primini 9 ay erteleme imkanı getirdik ve bunu faizsiz olarak getirdik. Bunların hepsi esnafımıza yönelik. Zaten piyasanın hareketlenmesi ve çarkların dönmesiyle beraber bundan büyük oranda esnaflarımız faydalanmış olacak. Esasında paketin tamamı esnafımıza yönelik. Esnafa Sicil Affı Başbakanımızın talimatıyla böyle bir çalışmayı başlattık ve neticelendirmek üzereyiz. Burada hedeflediğimiz husus gerçekten bir sicil affı olsun. Biz geçmiş dönemlerde de sicil affı çıkarttık ama bankalar tarafından bu uygulanmadı biraz gecikmemizin sebebi bankalarla da mutabık kalacağımız bir sicil affını hayata geçirmek istiyoruz. Burada özellikle Kredi Garanti Fonu’nun devreye girmesiyle beraber bankaların riski de çok çok azalmış oldu. Orada dikkat ederseniz biraz önce sordunuz ya esnafa ne getirdiniz diye işte Kredi Garanti Fonuyla biz esnafa yeni kredi imkanları da getirdik direkt buralardan da faydalanabilir. Esnafımızı ayrıca TESKOMB’dan da faydalanabilir. Ayrıca Kredi Kefalet Kooparatifleriyle orada daha önce imkanlar getirmiştik. Esasında bankaların riskinin büyük bir kısmını kendi üzerine aldığı için sicil affının çıkma imkanı daha kolay. Bütün bunları tamamladıktan sonra sicil  affı ile ilgili çalışmalarımızı hükümetimize sunacağız. Sicil affı bu yıl bitmeden hayata geçer mi ? İnşallah sadece esnaflara yönelik bir şey değil bu büyük işletmelere orta boyut işletmelere yani bankada çalışan veya iş yapan bütün kesimleri ilgilendiren bir husus dolayısıyla bu noktada sayı aklımda değil ama ciddi bir sayı var.   Esnafın işsizlik fonundan faydalanması hakkında bir çalışma söz konusuydu bu çalışma ile ilgili yeni bir gelişme söz konusu mu? Bu çalışmayı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile birlikte yapıyoruz ve belli bir aşamaya getirdik onu da Bakanlar Kurulu’na sunduktan sonra son şeklini vereceğiz.  İnşallah esnafımızda bunu çok ciddi talep ediyor esnaflarımızın da katkısıyla burada esnafta bu fona işsizlik fonuna katkı verecek devlet olarak bizde vereceğiz bundan sonra esnafımızın bu fonun büyüklüğüne göre en azından yeni iş kurana ya da kendini toparlayana kadar belli bir süre asgari geçimini sağlayacak bir ücreti vermeyi planlıyoruz. Bu tedbir paketi açıklandıktan sonra ekonomistte yorum yaptı bir çok değerlendirme oldu o değerlendirmelerden birinde gelen ortak eleştirilerden biri genelde orta ve uzun vadeli adımlar ve kısa vadeye yönelik bir tedbir söz konusu değil mesela şikayet edilen konulardan biride şu döviz açığına ilişkin adım yok döviz borcu olan şirketler ne yapacak. Doğrusu buna çok katılmak mümkün değil. Biz diyelim ki Ocak-Şubat-Mart prim borçlarını erteleme getiriyoruz. Bu hemen kısa vade işte kredi borçlarını yapılandırma imkanı tanıdık. Bu hemen yapılacak bir iş ve kısa vadede olacak bir iş yeni kredi alma noktasında imkan getirdik. 250 milyarlık bir fon oluşturuyoruz. Burada hemen başvurduğunda kredi garanti fonunu ona göre zaten dizayn etmiştik. Hemen devreye girecek hususlar dolayısıyla orta ve uzun vadeli tedbirler de var. Kısa vadede hemen yani sizin zor durumdasınız bankalarla probleminiz var yapılandırmak istiyorsunuz gidin biz bunları çıkarttık önümüzdeki hafta gitsinler başvursunlar veya yeni kredi talepleri olacak. Bu hemen devreye sokulacak bir şey. Bazılarına yasal düzenleme yapmamız gerekiyor.  Onu da önümüzdeki hafta içerisinde mecliste torba yasaya getireceği ve meclisten geçireceğimiz hususlarla beraber tamamen orta ve uzun vadedeki planlarla beraber bunu hayata geçirmiş olacağız. Kredi Garanti Fonu’nun  kefalet konusunda şu anda zaten bir sıkıntı yok kısa zamanda devreye girecek bir şey. Dolayısıyla orta ve uzun vadeye çok katılmak mümkün değil. Orda vadede hayata geçecekler var uzun vadede zaten çok yok ihracat tedbirleri var. Ondan sonra imalat sanayine yönelik bizim yeni devriye alacağımız teşvikler var. Artı teşvikler yani orda önemli bir hususun altını gözden kaçırmamak lazım eğer yatırımcı yatırımlarını 2017 yılı içerisinde yaparsa önemli vergi avantajları getiriyoruz. İnşaatından fabrika inşaatının maliyetindeki KDV’leri daha önce alamıyordu onun dahi iadesini alma imkânı getiriyoruz. Siz 2017’nin ocak ayından itibaren ben yatırımıma başlıyorum kurmaya başlıyorum dediğiniz an sizin müthiş bir vergi avantajını da 2017 yılında yapmak kaydıyla hayata geçirmiş oluyoruz. Dolayısıyla bu orta ve ya uzun vadede bu esasında demek ki iyi analiz edilmemiş demektir. Almış olduğumuz büyük tedbirlerin büyük kısmı hepsi kısa esasında vadeli işte diyorum ocak, şubat, mart ayındaki vergi SSK borçlarının ertelenmesi çok kısa veya kredi yapılandırması hemen veya yeni kredi talepleri hemen dolayısıyla çok uzun vadeli değil. Türk lirasına dönüş kampanyası Tabii burada milletimize teşekkür etmek gerekiyor, esnafımıza teşekkür etmek gerekiyor. Belki esnafın dövizi veya doları, euro’su yok ama açılan kampanyaya dolarını dövizini belgeni getir bozdur yemek bedava tıraş bedava gibi psikolojik anlamda desteğini yanında olduğunu göstermesi bakımından burada önemli olan şu burada milli bir duruş yerli bir duruş sergileniyor. Cumhurbaşkanımızın çağrısıyla insanların buna katılması katkı sunması bu önemli. Bunun psikolojik anlamda büyük bir anlamı var. Ve en önemlisi de elbette ki milletimizin buna katkı sunmasının yapılan oyunu bozma bakımından çok önemli olduğunu düşünüyorum. Ama bu şu demek değildir yani biz dolarla yurt dışı ihracatlar da ithalatlar da bilmem nelerde piyasalarda sadece Türk Lirası’yla bütün işlem yapılacak diye bir anlamı yok ama bunlar zaten piyasaların dolarla ihracatlar da sözleşmelerde yurt dışı sözleşmelerinde zaten dövizlerle alışveriş yapmış oluyor. Ama bunun içerdeki yansıması ve bunun psikolojisi ve milletimizin buna büyük oranda katkı vermesi önemli.  Yeni bir tedbir paketi söz konusu olabilir mi? Başbakanımız dün açıkladı orada bir şey ifade etti Merkez Bankamızın eli ayağı bağlı değil. Yani merkez bankası dövizdeki oynaklığı çok yakın takip ediyor. Ve gerekli adımları atmak için de hazır. Bu adımlarda mevcut. Dolayısı ile döviz piyasasının gidişatına göre merkez bankası gerekli önlemleri alır. Yeni anayasa Bu konuda gerekli açıklamaları Başbakanımız ve ilgilenen arkadaşlar yapıyor. Umarız ki kısa zamanda milletimizin önüne anayasa değişikliği gelir ve milletimiz kararını verir. Bizim için önemli olan milletin karar vermesi milletin ne dediği. Millet eğer Anayasa değişikliğini olumlu bulursa ve Başkanlık sistemine geçilmesi ile beraber Türkiye bu noktadaki spekülasyonları atlatmış olur ve yoluna bakmış olur. Bizim için önemli olan bir an evvel meclisten geçip milletin önüne gelmesi, piyasalar da bunu bekliyor. Tüketici hakem heyetleri Tüketiciler önemli bununla ilgili ayrı bir program yapmak lazım. Aslında Tüketici Hakem Heyetlerini yeniden yapılandırmak istiyoruz. Hem daha etkin ve daha hızlı hale getirmek hem teknik hem de alt yapı olarak güçlendirmek istiyoruz. Raportörlerle orayı güçlendirmek istiyoruz.  Buna yönelik alımlarda yaptık gönderiyoruz. Buradaki amacımız Tüketicinin haklarını daha hızlı alması ama haklarını alınırken de adaletsizliğe sebep olmadan alması.